Η κατάρα δεν 'ρίχνεται' συνήθως σκόπιμα και προκαλείται με το να επαινεί ή να ζηλεύει κάποιος το θύμα. Στην Σικελία όμως, πιστεύεται ότι υπάρχουν μερικοί άνθρωποι , οι τζετατόρε (jettatore), οι οποίοι είναι κακοί και ματιάζουν επίτηδες τα θύματά τους. Η πίστη στο κακό μάτι δεν σχετίζεται αναγκαία και με την μαγεία ή την μαγγανεία, αν και οι ιεροεξεταστές του μεσαίωνα είχαν διαταχτεί να ψάχνουν γι'αυτό. Ο Πάπας Πίος ο IX είχε την φήμη του τζετατόρε, οχι γιατί ήταν κακος αλλά γιατί σε όποια άτομα ή περιοχές έδινε την ευλογία του, τους έβρισκαν συμφορές.
Η δεισιδαιμονική πίστη στο κακό μάτι είναι αρχαία, ευρέως διαδεδομένη, οχι όμως και παγκόσμια. Πιστεύεται ότι έλκει την καταγωγή της από την Σουμέρια. Η προέλευσή της είναι ομιχλώδης αν και μπορεί να έχει τις ρίζες της στον φόβο για τους αγνώστους ή κάποιο άλλο κοινωνικό ζήτημα, ή απλά στην post hoc συλλογιστική.Για παράδειγμα, κάποιος επαινεί κάποιον ή περνάει ένας άγνωστος και μετά αρρωσταίνει ένα παιδί ή καταστρέφονται οι σοδειές. Διάφορες τελετουργίες έχουν αναπτυχθεί για να καταπολεμήσουν τα αποτελέσματ του ματιάσματος όπως το να 'διαχέεις' τους επαίνους (ώστε να μην συγκεντρώνται σε ένα άτομο), το να φτύνεις ή να πετάς χώμα σε ένα παιδί, το να αποστρέφεις το βλέμμα σου από τους ξένους, να διαβάζεις κάποιους στίχους απο την Βίβλο ή το Κοράνι κλπ. Η πίστη στο κακό μάτι είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στην Μεσόγειο και στο Αιγαίο, όπου αποτρεπτικά φυλαχτά πωλούνται σαν προστασία ενάντια στο κακό μάτι.Κάποιοι λαογράφοι πιστεύουν ότι οι ρίζες του κακού ματιού βρίσκονται στην βιολογία των πρωτευόντων (όπως ο άνθρωπος, ο γορίλας κλπ. ) και σχετίζεται με την αποστροφή που δείχνουμε στο να μας κοιτάζουν επίμονα (η κυριαρχία και η υποταγή δηλώνεται με το να κοιτάμε επίμονα ή να αποστρέφουμε το βλέμμα μας αντίστοιχα).
Το κακό μάτι είναι γνωστό σαν αγίν χόρε (ayi horeh) στα Εβραϊκά, αγίν χάρσα (ayin harsha) στα Αραβικά, ντροχ σούιλ (droch shuil) στα Σκωτσέζικα, μοβέ ζέγι (mauvais oeil) στα Γαλλικα, μπόζεν μπλικ (bφsen blick) στα Γερμανικά, μαλ ότσιο (mal occhio) στα Ιταλικά και στους Ρωμαίους ήταν γνωστό σαν όκουλους μάλους (oculus malus).
