Ο Δόκτορ Nakamats με τα ιπτάμενα παπούτσια του
Η μείωση του ρυθμού των γεννήσεων είναι μια γνωστή υπόθεση στην Ιαπωνία, αλλά για τον φημισμένο εφευρέτη Δόκτωρ Yoshiro Nakamatsu, είναι μια ακόμα πρόκληση. Πριν από λίγο καιρό σε μια συνέντευξη τύπου στο Τόκυο, ο Nakamats, που προτιμά να προφέρεται το όνομά του χωρίς το 'u', απεκάλυψε μια νέα φιάλη ενός ερωτικού φίλτρου, ένα προϊόν που είχε πρωτοεμφανιστεί πριν από περίπου δύο δεκαετίες και που λέγεται ότι αυξάνει τα επίπεδα της ορμόνης DHEAS (dehydroepiandrosterone) στις γυναίκες όταν εφαρμοστεί στα γυναικολογικά τους σημεία.
Καθισμένος πίσω από το ακατάστατο γραφείο του στο σπίτι του, ο εφευρέτης είναι περήφανος για τη νέα εκδοχή του ερωτικού φίλτρου. Έχει ένα αρκετά μικρότερο δοχείο, κάτι που το κάνει ιδανικό για να το κουβαλάει η γυναίκα στην τσάντα της. Όταν μια γυναίκα ψεκαστεί με το ερωτικό φίλτρο, οι άντρες θα συνωστίζονται γύρω της, εξηγεί ο Nakamats με ενθουσιασμό, ντυμένος με μια αστραφτερή ασημένια γραβάτα, βελούδινη ζακέτα και γκρίζο παντελόνι. Με πάνω από 3000 εφευρέσεις, μεταξύ των οποίων και η συμβολή του στη δημιουργία των δίσκων floppy, ο 79χρονος εφευρέτης είναι παγκόσμια γνωστός για τις νεωτεριστικές του ιδέες.
Η διαδικασία μέσω της οποία σχεδιάζει νέες εφευρέσεις αποτελείται από τρία στοιχεία: θεωρία, πρακτική και έμπνευση. Για την τελευταία ο εφευρέτης επιμένει ότι πυροδοτείται από μια λάμψη σκέψης η οποία τελικά αναπτύσσεται στην πραγματική εφεύρεση. Εάν κάτι δεν έχει αυτά τα τρία στοιχεία, τότε δεν είναι εφεύρεση, δηλώνει, σε άπταιστα αγγλικά. Οι ιδέες βασίζονται σε νέες αρχές ή θεωρίες που δεν είχαν ποτέ πριν μελετηθεί από άλλους επιστήμονες. Αλλά από μόνες τους δεν αποτελούν εφευρέσεις. Μια εφεύρεση κατορθώνει το υψηλότερο επίπεδο εάν το όφελος μπορεί να επιδράσει σε όλους. Συνήθως οι άνθρωποι κάνουν εφευρέσεις για αγάπη ή για χρήματα. Εγώ τις κάνω για αγάπη.
Το σπίτι του Δρ Nakamats, που τελείωσε το 2005, αντιπροσωπεύει την αγάπη που έχει ο εφευρέτης για τη γη. Έχοντας μια μπροστινή είσοδο διακριτικά σχηματισμένη σαν δίσκο floppy, το τετραώροφο τσιμεντένιο κτίριο τροφοδοτείται, όπως ισχυρίζεται ο Nakamats, από 'κοσμική ενέργεια', η πηγή της οποίας είναι φορτισμένα σωματίδια (όπως πυρήνες ατόμων) που έρχονται από το εξωτερικό διάστημα σε ακτίνες που ταξιδεύουν με ταχύτητα που πλησιάζει αυτή του φωτός. Μια μαύρη 'κεραία' που καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος ενός από τους εξωτερικούς τοίχους, συλλέγει την ενέργεια και τη διανέμει σε έναν μετατροπέα που στη συνέχεια παράγει αρκετό ηλεκτρισμό για να τροφοδοτήσει ολόκληρο το κτίριο και υπάρχουν περίπου 30 ξενώνες, που σύμφωνα με τον Nakamats χρησιμοποιούνται από λαμπρές επιστημονικές προσωπικότητες από ολόκληρο τον κόσμο, οι οποίοι έχουν συναθροιστεί για να μοιραστούν νέες ιδέες. Καυχιέται ακόμα ότι το σύστημά του είναι τόσο παραγωγικό που πουλάει μέρος της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγει στην Εταιρία Ηλεκτρισμού του Τόκυο (TEPCO).
Δεδομένου ότι θεωρεί ότι οι κολόνες σε ένα κτίριο αποτελούν αδύναμο σημείο στη διάρκεια σεισμών, η δομή του κτιρίου του είναι σχεδιασμένη έτσι ώστε να μην περιλαμβάνει κολόνες. Οι τοίχοι και τα δοκάρια υποστήριξης του κτιρίου έχουν κατασκευαστεί από τσιμέντο, το μείγμα του οποίου αποτελεί μια ακόμα εφεύρεση του Nakamats. Το πλεονέκτημα του τσιμέντου μου, όπως λέει, δείχνοντας ένα σταυρωτό δοκάρι που βρίσκεται πάνω από δύο γυμνές κούκλες ραπτικής στο γραφείο του, βασίζεται στο ότι τα σωματίδια είναι μικρά, κάτι που επιτρέπει στα δοκάρια να είναι πιο λεπτά και πιο δυνατά από αυτά που κατασκευάζονται από το συνηθισμένο τσιμέντο.
Μια βόλτα στις εγκαταστάσεις αποκαλύπτει έναν λαβύρινθο από διαδρόμους και δωμάτια, κάποιοι όροφοι είναι βαμμένοι πράσινοι και κάποιοι τοίχοι είναι κόκκινοι. Στην περιοχή του γραφείου του, οι φάκελοι και άλλα περίεργα χρηστικά αντικείμενα είναι τοποθετημένα σε ψηλούς στύλους σχεδόν σε κάθε τραπέζι, ενώ υπάρχουν σωλήνες μέχρι το ταβάνι και γύρω στους τοίχους εκτίθενται ανθρώπινοι σκελετοί. Όλα αυτά δημιουργούν το στερεότυπο του χώρου εργασίας ενός τρελού επιστήμονα.
Αν και δεν είναι ανοιχτοί στο κοινό, ο Nakamats χρησιμοποιεί μια ποικιλία από ειδικά σχεδιασμένους χώρους για το καθημερινό του πρόγραμμα: ένα home theater που είναι εξοπλισμένο με μια οθόνη προβολής σε μέγεθος τοίχου και πλακάκια δαπέδου που εκπέμπουν θερμότητα και δεν σπάνε. Ένα δωμάτιο χαλάρωσης είναι διακοσμημένο με χρυσά έπιπλα για να μπλοκάρει τα ραδιοκύματα που είναι βλαβερά για τις διαδικασίες της σκέψης. Τέλος, ένα 'δυναμικό δωμάτιο' που μοιάζει με σαλόνι, χρησιμοποιείται για να δημιουργεί τις ιδέες του. Αλλά το να καταπιεί κανείς κάθε ισχυρισμό του Nakamats είναι πολύ πιο δύσκολο από το να πιει μια γουλιά από το 'Εγκεφαλικό Ποτό' του εφευρέτη, το οποίο αποτελείται από 13 βότανα και υποτίθεται ότι αυξάνει την εξυπνάδα και τη μακροζωία.
Ανεξάρτητα με το εάν οι ισχυρισμοί του αληθεύουν ή όχι, είχανε μια επίδραση για τον Nakamats. Το 2005, κέρδισε ένα βραβείο Ig Νόμπελ, μια παρωδία του Νόμπελ, για το γεγονός ότι φωτογράφισε κάθε γεύμα που είχε φάει από την ηλικία των 42 ετών και μετά, τον χρόνο που πιστεύει ότι αποτελεί την αρχή της κατωφερούς στροφής στη ζωή ενός ανθρώπου. Για να κερδίσει κανείς ένα βραβείο Ig Νόμπελ, θα πρέπει να κάνει κάτι που αρχικά θα προκαλέσει το γέλιο των ανθρώπων, αλλά στη συνέχεια θα τους κάνει να σκεφτούν, είπε ο Marc Abrahams, συνιδρυτής των Χρονικών της Απίθανης Έρευνας (Annals of Improbable Research), που οργανώνουν τα Ig Νόμπελ. Η επική φωτογραφική εργασία των γευμάτων του Δρ Nakamats κάνει και τα δύο, και μάλιστα με στυλ.
Ο λόγος που κρύβεται πίσω από τις φωτογραφίες μπορεί να βρεθεί στο 'Rebody', ένα από τα δεκάδες βιβλία που έχει γράψει ο Nakamats στο οποίο αναφέρει με λεπτομέρειες τον τρόπο για να ζήσει κανείς μια υγιή ζωή μέχρι της ηλικία των 144 χρόνων. Ήμουν περίεργος σχετικά με το πώς θα μπορούσα να επεκτείνω τη διάρκεια της ζωής μου, αναφέρει ο Nakamats για την έρευνά του. Βρήκα ότι τρώμε πάρα πολύ. Αυτό είναι που μειώνει τη διάρκεια της ζωής. Κατέληξε στο ότι ένα γεύμα την ημέρα είναι ιδανικό και πως το γεύμα αυτό θα πρέπει να είναι χαμηλό σε λιπαρά και να περιλαμβάνει περίπου 700 θερμίδες. Για ποτό, θα πρέπει να αποφεύγεται ο καφές καθώς δεν κάνει καλό στον εγκέφαλο. Ο αριθμός των ωρών ύπνου θα πρέπει να περιορίζεται σε έξι και θεωρεί καλή τη σταθερή κατανάλωση του Rebody 55, ενός διαιτητικού συμπληρώματος που έχει εφεύρει ο ίδιος, αποτελείται από 55 δημητριακά και άλλα στοιχεία και μπορεί να αναμειχθεί σε σούπες ή δημητριακά.
Στη βιβλιοθήκη του Δρ Nakamats, που η επιγραφή της εισόδου είναι γραμμένη με τα τυπικά γράμματα του εφευρέτη στα οποία το 'Ν' μοιάζει με κεραυνό, ενσαρκώνεται η δόξα του Nakamats. Δείγματα από Ιπτάμενα Παπούτσια, πλαστικά πρόσθετα για τα πόδια που η αναπήδηση που προκαλούν έχει ως αποτέλεσμα την ελαχιστοποίηση της φόρτισης στο σώμα κατά τη διάρκεια του τρεξίματος, μια μηχανή που εκτοξεύει μπάλες αυτόματα και η καρέκλα Cerebrex, που το ηλεκτρικό ρεύμα που την διατρέχει λέγεται ότι ανακουφίζει από το jet lag και βελτιώνει την όραση μετά από μια συνεδρία είκοσι λεπτών, μπορούν να βρεθούν αναμειγμένα με γράμματα από αξιωματούχους και βραβεία από πανεπιστήμια όλου του κόσμου. Μια φωτογραφία της πρώτης του εφεύρεσης, στην ηλικία των 5 ετών, που περιλάμβανε μετατροπές σε ένα μοντέλο αεροπλάνου, βρίσκεται κρεμασμένη απ' έξω.
Εκτίθεται ακόμα η εξέλιξη της πιο αναγνωρισμένης του δουλειάς, του δίσκου floppy. Ήμουν στη δεύτερη χρονιά μου στο Τμήμα Μηχανικών του Τόκυο, θυμάται για την αρχή της εφεύρεσής του. Τότε μου άρεσε πραγματικά να ακούω την Πέμπτη Συμφωνία του Beethoven. Αλλά πίστευα ότι ο συνδυασμός του σχετικά γρήγορου δίσκου των 78 στροφών, το κύλισμα της βελόνας στο αυλάκι του δίσκου και οι γρατζουνιές στον δίσκο παρήγαγαν έναν ήχο που δεν ήταν καθαρός.
Από το 1952, ανέπτυξε και πατένταρε διαδοχικά ένα εύκαμπτο (floppy) μέσο και ένα μέσο ανάγνωσης δεδομένων που τελικά θα κατέληγε σε μια σειρά από συμφωνίες δικαιωμάτων με την εταιρία IBM το 1979. Αν και αρκετοί ειδικοί αμφέβαλλαν για τους ισχυρισμούς του Nakamats ότι ήταν ο εφευρέτης, ο ίδιος καθώς και ένας αντιπρόσωπος της IBM αρνήθηκαν να σχολιάσουν τις λεπτομέρειες της συμφωνίας. Ωστόσο ο Nakamats, που είναι ενάντιος στο να αποκαλύψει στοιχεία κερδών για οποιαδήποτε από τις δουλειές του, επιμένει ότι όντως είναι ο πατέρας του δίσκου floppy.
Αν και λέγεται ότι χρεώνει πάνω από ένα εκατομμύριο Γιεν την ώρα για μια δημόσια ομιλία, ο Nakamats επιμένει ότι τα χρήματα δεν αποτελούν την κινητήριο δύναμή του και ότι χρηματοδοτεί μόνος του το ερευνητικό του έργο. Στην πραγματικότητα, τα τελευταία χρόνια φαίνεται ότι εστιάζεται σε πιο χειροπιαστά θέματα που πιστεύει ότι θα έχουν μια θετική επιρροή στον κόσμο.
Τον τελευταίο χρόνο, έκανε την τέταρτη αποτυχημένη του προσπάθεια να εκλεγεί κυβερνήτης του Τόκυο, συγκεντρώνοντας σχεδόν 86.000 ψήφους, τις υψηλότερες για κάποιον που είναι ανεξάρτητος υποψήφιος. Πιστεύει ότι η ολιστική του προσέγγιση στη σύλληψη μιας εφεύρεσης είναι τέλεια κατάλληλη για να αντιμετωπίσει τις ασθένειες της κοινωνίας ως πολιτικός και χωρίς αμφιβολία θα ξαναπροσπαθήσει.
Αν και τα μελλοντικά του σχέδια δεν είναι σίγουρα, ίσως η πρωτοπόρα φιλοσοφία που διαπνέει τον κόσμο του Nakamats μπορεί να εκφραστεί με τα λόγια του 'Τραγουδιού του Δρ Nakamats', τον προσωπικό του μουσικό σκοπό, που μπορούν να συνοψιστούν ως εξής: Κάνε μια προσπάθεια, εφηύρε και απόλαυσε, σκέψου και δημιούργησε όπως η μαγεία.
Και ναι, δεν έχει ακόμα πάρει πατέντα για μαγεία. Αλλά έχει χρόνο μπροστά του.