Συνήθως δεν σκεφτόμαστε τόσο κολακευτικά για την ανθρωπότητα, αλλά πολύ συχνά οι επιστήμονες μας υπενθυμίζουν την ευγενή πλευρά της ανθρώπινης φύσης. Βρετανοί επιστήμονες ανακοίνωσαν πρόσφατα την ανακάλυψη μιας επαναστατικής διαγνωστικής διαδικασίας, που αφορά τις κληρονομικές ασθένειες στα έμβρυα.
Πρόκειται για μια νέα μέθοδο πολύ πιο γρήγορη και πολύ μεγαλύτερης ακρίβειας από την ήδη υπάρχουσα, η οποία θα ανιχνεύει χιλιάδες επιπλέον γενετικές ανωμαλίες από ότι ήταν μέχρι τώρα δυνατόν. Γύρω στις 200 κληρονομικές ασθένειες μπορούν να ανιχνευθούν με την προ–εμφυτευτική διάγνωση στην εξωσωματική γονιμοποίηση, έτσι ώστε να εμφυτεύονται μόνο υγιή έμβρυα στις μητέρες. Η νέα τεχνική προ-εμφύτευσης γενετικού απλότυπου, θα είναι σε θέση να ανιχνεύει σχεδόν 6.000 ασθένειες. Όπως δήλωσε ένας από τους πρωτοπόρους Βρετανούς επιστήμονες αυτό αλλάζει τα πάντα. Θα μπορούσε κανείς να πει ότι αποτελεί μια σχεδόν Θεϊκή παρέμβαση.
Αυτό σημαίνει ότι χιλιάδες γονείς που διατρέχουν τον κίνδυνο να κληροδοτήσουν στα παιδιά τους τρομερές αναπηρίες και ασθένειες, τώρα θα έχουν τη δυνατότητα να αποκτήσουν υγιή παιδιά. Αυτά είναι τα καλύτερα νέα που είχαμε τα τελευταία χρόνια στο χώρο. Όσοι δεν την γνωρίζουν μπορούν με δυσκολία ίσως να φανταστούν το εξαντλητικό μαρτύριο της ασθένειας του Huntington, ή την μυϊκή δυστροφία του συνδρόμου Prader-Willi, ή του συνδρόμου Fragile-X.
Το μαρτύριο αφορά τόσο το υς ασθενείς όσο και τις οικογένειές τους μέχρι ο θάνατος να δώσει ένα τέλος σ' αυτό. Κάποιες φορές η φύση είναι απίστευτα σκληρή. Αντίθετα η επιστήμη έχει τη δυνατότητα του ελέους. Μπορεί να θαμπωθεί κανείς από την επινοητικότητα και την ευσπλαχνία των επιστημόνων που έχουν συμβάλλει σε αυτήν την επαναστατική διαγνωστική μέθοδο. Η γενετική διάγνωση σημαίνει ότι τα έμβρυα που φέρουν ασθένειες ή αναπηρίες θα απορρίπτονται. Παρόλα αυτά θα ήταν παρατραβηγμένο να πούμε ότι καταστρέφονται ή σκοτώνονται, καθώς τα τεστ γίνονται σε έμβρυα που είναι μόλις τριών ημερών. Το καλό με αυτήν την πρώιμη ανίχνευση είναι ότι προσφέρει την ελπίδα ότι στο κοντινό μέλλον θα αποφεύγονται οι εκτρώσεις και οι καθυστερημένες εκτρώσεις σαν μέσο αποφυγής σοβαρών ασθενειών και αναπηριών.
Θα είναι πολύ ευκολότερο και καλύτερο από κάθε
άποψη να ξεφορτωθεί κανείς μια μικρή μάζα κυττάρων. Αυτό είναι πραγματικά σαν να παίζει κανείς το ρόλο του Θεού, όπως υπογράμμισαν όλοι οι συμμετέχοντες στην πρωτοποριακή αυτή έρευνα. Και τι το κακό υπάρχει στο να παίζει ο άνθρωπος το ρόλο του Θεού; Δεν υπάρχει κάτι επιλήψιμο σ' αυτό. Εξάλλου οτιδήποτε και αν πιστεύουμε σχετικά με το να υποδυόμαστε τον Θεό και να αψηφούμε τη φύση, έχουμε ήδη μπει στη διαδικασία να το εφαρμόζουμε και ακόμη και αν δεν το συνειδητοποιούμε είναι κάτι που κατά βάθος εγκρίνουμε.
Για παράδειγμα υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που σύμφωνα με τη φυσική εξέλιξη θα πέθαιναν πολύ πριν φτάσουν σε αναπαραγωγική ηλικία. Αυτοί είναι πιθανόν να υποφέρουν από κάποιες κληρονομικές ασθένειες ή αιματολογικές παθήσεις που θα τους σκότωναν πολύ νωρίς εάν δεν έκαναν τις κατάλληλες μεταμοσχεύσεις ή θεραπείες. Υπάρχει και η πιθανότητα να γεννιούνταν με κάποιες αναπηρίες που θα τους σκότωναν από νεογέννητα χωρίς κάποια παρέμβαση. Με την κατάλληλη θεραπεία όμως, οι άνθρωποι αυτοί θα μπορούσαν να επιζήσουν και να αποκτήσουν με τη σειρά τους παιδιά, κάποια από τα οποία θα κινδύνευαν να κληρονομήσουν τα ίδια προβλήματα, και με τη σειρά τους να τα περάσουν στις επόμενες γενιές.
Ο στόχος της μοντέρνας Ιατρικής είναι να ανακουφίζει από τον πόνο και να αποκαθιστά την υγεία των ανθρώπων στο σημείο που αυτό είναι δυνατόν. Αν ήθελε κανείς να ρισκάρει να φανεί αναίσθητος και Δαρβινιστής, θα μπορούσε να διαφωνήσει λέγοντας ότι το να σώζεις τέτοιους ανθρώπους από την εξαφάνιση είναι σαν να σώζεις την αναπηρία τους από την εξαφάνιση. Αυτό σίγουρα αποτελεί μια σχεδόν Θεϊκή παρέμβαση. Είναι τέτοια η θαυματουργή δύναμη των ανθρώπινων εφευρέσεων που ακόμη και αυτό το πρόβλημα οδεύει προς την επίλυσή του, με εργαλείο τις διαγνωστικές μεθόδους που ανακοινώθηκαν πρόσφατα. Ο ένας τρόπος να το παίζει κανείς Θεός έχει εξισορροπηθεί από έναν άλλον ακόμη πιο ευφυή, την ανθρώπινη εφεύρεση. Αυτό είναι το μονοπάτι που ακολουθεί η επιστήμη.
Πάντα θα υπάρχουν “απολυτιστές” που θα διεκδικούν το δικαίωμα στη ζωή ακόμη και για το πιο απειροελάχιστο ίχνος ζωικού ιστού. Ωστόσο υπάρχουν και άλλοι που εναντιώνονται στα διαγνωστικά τεστ βασιζόμενοι σε ακόμη πιο παράλογα επιχειρήματα. Η Simone Aspis του “Βρετανικού συμβουλίου ατόμων με αναπηρίες” σε πρόσφατη δήλωσή της εναντιώθηκε στην εφαρμογή ταυτών των μεθόδων, υποστηρίζοντας ότι έτσι περνάει στην κοινή γνώμη το μήνυμα ότι το να γεννηθεί κανείς ανάπηρος είναι κάτι κακό. Το “lobby” των ατόμων με αναπηρίες μας έχει συνηθίσει σε τέτοιου είδους δηλώσεις κατά καιρούς και δεν μας φαίνονται πια τόσο παράλογες όσο παλιότερα.
Σίγουρα όμως είναι προφανές ότι θα ήταν πολύ καλύτερα για έναν άνθρωπο να μην έχει κάποια αναπηρία ή κληρονομική ασθένεια, από το να γεννηθεί με τόσο σοβαρά προβλήματα. Θα ήταν επίσης καλύτερα να μπορεί να περπατάει να ακούει ή να βλέπει από το να μη μπορεί να τα κάνει όλα αυτά. Θα ήταν πολύ καλύτερα να μην έχει την ατυχία να γεννηθεί με ασθένειες όπως αυτή του Huntington ή το Fragile X.
Σε μια κοινωνία που πολλά φυσιολογικά κορίτσια έχουν εμμονές σε βαθμό “υστερίας” με κάποιες ασήμαντες ατέλειές τους, θα ήταν πολύ καλύτερα να μην γεννιούνταν παιδιά που πάσχουν από σοβαρές διαταραχές. Υπό αυτήν την έννοια το να γεννηθεί κανείς με μια αναπηρία είναι προφανώς κάτι κακό. Για κάποιο λόγο όμως το lobby των ατόμων με αναπηρίες φαίνεται να αρνείται το παραπάνω γεγονός, ίσως επειδή βρίσκεται στη μέγγενη μιας διανοητικής σύγχυσης.
Η Simone Aspis φάνηκε να εκφράζει απόλυτα τη σύγχυση αυτή όταν αναρωτιόταν αν ο σκοπός των διαγνωστικών τεστ ήταν η απόρριψη ατόμων με αναπηρίες. Η ίδια ισχυρίστηκε ότι η εφαρμογή τους περνάει το μήνυμα (ειδικά στα νεαρά άτομα με αναπηρίες) ότι η ζωή τους αξίζει πολύ λιγότερο από τη ζωή των υπολοίπων.
Στο σημείο αυτό η Aspis φαίνεται να μπερδεύει την ίδια την αναπηρία, με τα άτομα που πάσχουν από κάποια αναπηρία. Αυτή είναι μια σύγχυση που τα άτομα με αναπηρίες (όπως είναι φυσικό), συνήθως απεχθάνονται. Λέγοντας ότι μια αναπηρία αυτή καθαυτή είναι ανεπιθύμητη, δεν υπονοείται ότι το άτομο που φέρει την αναπηρία είναι επίσης ανεπιθύμητο, ή ότι η ζωή του έχει μικρότερη αξία από τη ζωή οποιουδήποτε άλλου. Η αναπηρία δεν ταυτίζεται με το άτομο που την φέρει. Η ζωή του όμως θα ήταν πολύ καλύτερη χωρίς αυτήν την αναπηρία ή ασθένεια. Aδιαμφησβήτητα ένα άτομο με τη δική του πορεία ζωής στον κόσμο μας, με την οικογένεια και τους φίλους του δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να συγκριθεί με μια μικροσκοπική μάζα ελαττωματικών κυττάρων. Το δεύτερο είναι περιττό ενώ το πρώτο σίγουρα όχι.
“Τι υπέροχο έργο τέχνης που είναι ο άνθρωπος! Και τώρα πια αποτελεί εν μέρει το έργο μιας «Θεόμορφης» ανθρωπότητας”.
