[video] Η Κβαντική Θεωρία Αποδεικνύει Ότι Η Ψυχή Περνά σε Άλλο Σύμπαν Μετά το Θάνατο!

Ο συγγραφέας του βιβλίου, ο επιστήμονας Δρ Robert Lanza, που ψηφίστηκε από τους τους NY Times ως ο 3ος πιο σημαντικός εν ζωή επιστήμονας , δεν έχει καμία αμφιβολία ότι κάτι τέτοιο μπορεί να είναι πιθανό.

Εδώ και καιρό ο Lanza είναι γνωστός στην επιστημονική κοινότητα για τις προηγμένες μεθόδους που χρησιμοποιεί και είναι ειδικός στην αναγεννητική ιατρική και επιστημονικός διευθυντής της Advanced Cell Technology Company. Είχε κάνει εκτεταμένες έρευνες στο παρελθόν πάνω στα βλαστικά κύτταρα και πολλά επιτυχημένα πειράματα σχετικά με την κλωνοποίηση απειλούμενων ζωικών ειδών. Πριν λίγα χρόνια άρχισε να ασχολείται με τη Φυσική, την Κβαντομηχανική και την Αστροφυσική. Από αυτό το εκρηκτικό μείγμα επιστημών προέκυψε η νέα θεωρία του Βιοκεντρισμού, που ο καθηγητής επικαλείται από τότε. Ο Βιοκεντρισμός διδάσκει ότι η ζωή και η συνείδηση είναι θεμελιώδεις στο σύμπαν. Πιστεύει πως η συνείδηση δημιουργεί το υλικό σύμπαν και όχι κάτι άλλο πέρα απο αυτή.

Ο Lanza επικεντρώνει την αιτιολόγηση της θεωρίας του στην ίδια τη δομή του σύμπαντος, τους νόμους της φυσικής και τις δυνάμεις και τις σταθερές που διέπουν το σύμπαν, που φαίνεται να προάγουν και να έχουν τελειοποιηθεί για τη ζωή, πράγμα που σημαίνει ότι η νοημοσύνη υπήρχε πριν την ύλη. Ισχυρίζεται επίσης ότι ο χώρος και ο χρόνος δεν είναι αντικείμενα ή πράγματα, αλλά μάλλον εργαλεία της νόησης των όντων. Ο Lanza υποστηρίζει ότι κουβαλάμε και μεταφέρουμε τον χώρο και το χρόνο γύρω με μας, όπως η χελώνα μεταφέρει το καβούκι της. Αυτό σημαίνει ότι όταν το κέλυφος αποκολληθεί από πάνω μας (ο χώρος και ο χρόνος), εμείς εξακολουθούμε να υπάρχουμε.

Η θεωρία υπονοεί ότι δεν υπάρχει θάνατος της συνείδησης. Υπάρχει μόνο η σκέψη του συνειδησιακού θανάτου, επειδή οι άνθρωποι ταυτίζονται με το υλικό τους σώμα. Πιστεύουν ότι αφού το σώμα πρόκειται να χαθεί, αργά ή γρήγορα, το ίδιο θα γίνει και με τη συνείδησή. Εάν το σώμα δημιουργεί τη συνείδηση, τότε η συνείδηση θα εξαφανιστεί μαζί με το θάνατο του σώματος. Αλλά, αν το σώμα λαμβάνει τη συνείδηση με τον ίδιο τρόπο που η καλωδιακή τηλεόραση λαμβάνει τα δορυφορικά σήματα, τότε, φυσικά, η συνείδηση δεν τελειώνει με το θάνατο του υλικού περιβλήματος. Στην πραγματικότητα, η συνείδηση υπάρχει έξω από τους περιορισμούς του χρόνου και του χώρου. Είναι σε θέση να είναι οπουδήποτε: στο ανθρώπινο σώμα και έξω από αυτό. Με άλλα λόγια, είναι μη εντοπισμένη κατά τον ίδιο τρόπο που τα κβαντικά αντικείμενα είναι μη εντοπισμένα.
Ο Lanza πιστεύει, επίσης, ότι υπάρχουν ταυτόχρονα πολλαπλά σύμπαντα. Σε ένα από αυτά, το σώμα μπορεί να είναι νεκρό, ενώ σε κάποιο άλλο να συνεχίζει να υφίσταται απορροφώντας τη συνείδηση, που μεταπήδησε σε αυτό το σύμπαν. Αυτό σημαίνει ότι η συνείδηση κάποιου που πεθαίνει ταξιδεύει μέσω ενός τούνελ και καταλήγει όχι στην κόλαση ή στον παράδεισο, αλλά σε έναν παρόμοιο κόσμο με αυτόν που κάποτε κατοικούσε, αλλά αυτή τη φορά ζωντανή. Αυτή η διαδικασία επαναλαμβάνεται συνεχώς και απείρως.

Πολλαπλοί κόσμοι

Αυτή η ελπιδοφόρα, αλλά εξαιρετικά αμφιλεγόμενη θεωρία μεταξύ της επιστημονικής κοινότητας, έχει πολλούς αυθόρμητους υποστηρικτές, όχι μόνο ανθρώπους που αναζητούν μια ελπίδα, αλλά και ορισμένους γνωστούς επιστήμονες. Είναι οι φυσικοί και οι αστροφυσικοί που συμφωνούν με την ύπαρξη παράλληλων κόσμων και που προτείνουν τις θεωρίες για τα πολλαπλά σύμπαντα. Υπερασπίζονται αυτές τις θεωρίες και πιστεύουν ότι δεν υπάρχουν φυσικοί νόμοι που απαγορεύουν την ύπαρξη παράλληλων κόσμων.

Ο πρώτος που αναφέρθηκε σε παράλληλους κόσμους ήταν ο συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας H.G. Wells, ο οποίος αναφέρθηκε σε αυτούς το 1895 στην ιστορία του «Η πόρτα στον τοίχο». Μετά από 62 χρόνια, η ιδέα αυτή εξελίχθηκε από τον Δρ Hugh Everett στη μεταπτυχιακή του διατριβή στο Πανεπιστήμιο του Princeton. Η βασική του διατύπωση είναι ότι σε κάθε δεδομένη στιγμή, ο κόσμος χωρίζεται σε αναρίθμητα παρόμοια αντίγραφα, τα οποία την αμέσως επόμενη στιγμή εξελίσσονται διαφορετικά και χωρίζονται με τη σειρά τους σε άλλα. Σε ορισμένους από αυτούς τους κόσμους που μπορεί να είστε παρών, μπορεί να διαβάζετε αυτό το άρθρο σε ένα σύμπαν και σε άλλο να βλέπετε τηλεόραση.

Ο κινητήριος μοχλός για αυτές τις εκδοχές είναι οι πράξεις μας, εξήγησε ο Everett. Αναλόγως με τις επιλογές που έχουμε για να κάνουμε κάτι, το σύμπαν χωρίζεται σε όλες αυτές τις διαφορετικές περιπτώσεις.

Στη δεκαετία του 1980, ο Andrei Linde, επιστήμονας από το Ινστιτούτο Φυσικής του Lebedev, ανέπτυξε τη θεωρία των πολλαπλών συμπάντων. Σήμερα είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ. Ο Linde εξήγησε: Το Διάστημα αποτελείται από πολλές διαστελλόμενες σφαίρες, οι οποίες με τη σειρά τους δημιουργούν παρόμοιες σφαίρες και ούτω καθεξής έως το άπειρο. Απέχουν μεταξύ τους εντός του σύμπαντος και η κάθε μια δεν γνωρίζει την ύπαρξη της άλλης, αλλά αποτελούν μέρη του ίδιου φυσικού σύμπαντος.

Το γεγονός ότι το σύμπαν μας δεν είναι μοναδικό υποστηρίζεται από τα δεδομένα που έλαβε το διαστημικό τηλεσκόπιο Planck. Χρησιμοποιώντας τα δεδομένα, οι επιστήμονες κατάφεραν να συνθέσουν τον πιο ακριβή χάρτη του κοσμικού μικροκυματικού φόντου, που λέγεται επίσης κοσμική ακτινοβολία υποβάθρου, που οφείλεται στο Big Bang και υπάρχει μέχρι σήμερα. Από αυτόν τον χάρτη διαπιστώθηκε επίσης ότι το σύμπαν έχει πολλές σκοτεινές εσοχές που αντιπροσωπεύονται από μερικές τρύπες και εκτεταμένα κενά.

Η θεωρητικός φυσικός Laura Mersini-Houghton του Πανεπιστημίου της Βόρειας Καρολίνας με τους συνεργάτες της υποστηρίζει πως οι ανωμαλίες του μικροκυματικού κοσμικού υποβάθρου υφίστανται λόγω του γεγονότος ότι το σύμπαν μας επηρεάζεται από άλλα γειτονικά σύμπαντα. Οι τρύπες και τα κενά στον χάρτη είναι άμεσο αποτέλεσμα των επιδράσεων των γειτονικών συμπάντων στο δικό μας.

Ψυχή

Πριν αναπτύξαμε τις θεωρίες που δείχνουν πως υπάρχουν πολλές επιλογές που θα μπορούσε να έχει η ψυχή ώστε να μεταναστεύσει μετά το θάνατο, αλλά μπορούμε να αποδείξουμε την ύπαρξη της ψυχής; Υπάρχει κάποια επιστημονική θεωρία που να επικυρώνει μια τέτοια αξίωση; Σύμφωνα με τον Δρ Stuart Hameroff, οι επιθανάτιες εμπειρίες συμβαίνουν όταν οι κβαντικές πληροφορίες, που βρίσκονται στο νευρικό σύστημα, εγκαταλείπουν το σώμα και διαλύονται μέσα στο σύμπαν. Σε αντίθεση με την υλιστική προσέγγιση της συνείδησης, ο Δρ Hameroff προσφέρει μια εναλλακτική εξήγηση, που μπορεί ίσως να βασίζεται τόσο στην ορθολογική επιστημονική προσέγγιση, όσο και στην προσωπική διαίσθηση και εμπειρία.

Η Συνείδηση κατοικεί, σύμφωνα με τον Stuart και τον Βρετανό φυσικό Sir Roger Penrose, στους μικροσωληνίσκους των κυττάρων του εγκεφάλου, οι οποίοι είναι η αρχική τοποθεσία της κβαντικής επεξεργασίας. Μετά το θάνατο, η κβαντική πληροφορία απελευθερώνεται από το σώμα, πράγμα που σημαίνει ότι η συνείδησή την ακολουθεί. Υποστηρίζουν ότι η αίσθηση της συνείδησής είναι το αποτέλεσμα των επιπτώσεων της κβαντικής βαρύτητας σε αυτούς τους μικροσωληνίσκους, μια θεωρία που ονομάστηκε ενορχηστρωμένη αντικειμενική μετατροπή (Orch-OR).

Η Συνείδηση ή τουλάχιστον η ανεπεξέργαστη πρώιμη μορφή της θεωρείται πως είναι μια θεμελιώδης ιδιότητα του σύμπαντος, σύμφωνα με τους παραπάνω επιστήμονες, που υπάρχει από την πρώτη στιγμή του σύμπαντος κατά τη διάρκεια του Big Bang. «Σε ένα τέτοιο σύστημα, η πρωτο-συνειδησιακή εμπειρία είναι μια από τις βασικές ιδιότητες της φυσικής πραγματικότητας προσπελάσιμη από τις κβαντικές διαδικασίες που σχετίζονται με τη δραστηριότητα του εγκεφάλου.
Οι ψυχές μας, στην πραγματικότητα, αποτελούνται από το ίδιο υλικό με το οποίο είναι κατασκευασμένο το σύμπαν και μπορεί να υπάρχουν από την αρχή του χρόνου. Οι εγκέφαλοί μας είναι απλώς δέκτες της πρωτο-συνείδησης την οποία ενισχύουν, πράγμα που είναι ενύπαρκτο στη δομή του χωροχρόνου. Έτσι, πράγματι, ένα μέρος της συνείδησής, το άυλο, θα ζήσει μετά το θάνατο του φυσικού σώματος.

Ο Δρ Hameroff δήλωσε στο ντοκιμαντερ Through the Wormhole του Science Channel: «Αν η καρδιά σταματήσει να χτυπά, το αίμα σταματά να ρέει στις φλέβες, έτσι οι μικροσωληνίσκοι χάνουν την κβαντική κατάσταση τους. Η κβαντική πληροφορία εντός των μικροσωληνίσκων δεν καταστρέφεται, δεν μπορεί να καταστραφεί, απλώς διανέμεται και διασκορπίζεται στο σύμπαν«. Ο Robert Lanza προσθέτει εδώ ότι όχι μόνο θα υπάρχει στο υφιστάμενο σύμπαν, αλλά ίσως υπάρχει και σε ένα άλλο σύμπαν.

Εάν ο ασθενής αναβιώσει, συνέλθει και η καρδιά του αρχίσει να χτυπά ξανά, αυτή η κβαντική πληροφορία επανέρχεται πίσω στα μικροσωληνίσκους και ο ασθενής περιγράφει την εμπειρία του.
Και προσθέτει: "Αν ο ασθενής δεν αναβιώσει, και πεθάνει, είναι πιθανό αυτή η κβαντική πληροφορία να μπορεί να υπάρξει έξω από το σώμα, ίσως επ ‘αόριστον, ως ψυχή."

Η σύνδεση της συνείδησης με την κβαντική θεωρία εξηγεί πράγματα όπως τις επιθανάτιες εμπειρίες, την αστρική προβολή, τις εξωσωματικές εμπειρίες, ακόμα και τη μετενσάρκωση χωρίς να χρειάζεται να προσφύγουμε σε θρησκευτικές ιδεολογίες. Η ενέργεια της συνειδητότητας μπορεί να ανακυκλώνεται εκ νέου σε διαφορετικά σώματα με κάποιον τρόπο ή να υπάρχει έξω από το φυσικό σώμα σε κάποιο άλλο επίπεδο της πραγματικότητας ή να μεταβαίνει σε ένα άλλο σύμπαν.

Μετάφραση και Επιμέλεια Κειμένου: share24.gr via theawesomeinfo.com

Διαβάστε περισσότερα

Aνακαλύφθηκε «βρυκόλακας», ετών 10, σε αρχαίο ρωμαϊκό νεκροταφείο

Μια «ταφή βαμπίρ» που αποκαλύφθηκε σε μια ρωμαϊκή περιοχή στην Ιταλία αποτελεί ένδειξη αρχαίων πρακτικών ταφής ώστε να αποφευχθεί η πιθανότητα… «ανάστασης» των νεκρών, σύμφωνα με τους αρχαιολόγους.


Το σώμα ενός 10χρονου αγοριού είχε ταφεί με τελετουργικό τρόπο, με μια πέτρα μέσα στο στόμα του, πιθανότατα εξαιτίας του φόβου ότι μπορεί να επιστρέψει από τους νεκρούς και να μεταδώσει την ασθένεια στην υπόλοιπη κοινότητα.

Στοιχεία που συγκεντρώθηκαν από τα οστά του παιδιού, γνωστό στην τοπική κοινωνία ως « Ο βρικόλακας του Λουγκάνο», υποδεικνύουν πως το παιδί είχε νοσήσει με ελονοσία την περίοδο που απεβίωσε.

«Δεν έχω ξαναδεί κάτι τέτοιο. Είναι εξαιρετικά ανατριχιαστικό και περίεργο», δήλωσε  ο καθηγητής Ντέιβιντ Σόρεν, αρχαιολόγος του Πανεπιστημίου της Αριζόνα, που πραγματοποιεί ανασκαφές στον περιοχή για πάνω από τρεις δεκαετίες.

Τα λείψανα είναι τα πιο πρόσφατα περίεργα ευρήματα από το Παιδικό Νεκροταφείο, μέρος στο οποίο βρίσκονται δεκάδες θαμμένα παιδιά αλλά και στοιχεία που δείχνουν πρακτικές μαγείας, όπως κόκκαλα βατράχων, νύχια κορακιών και χάλκινων καζανιών.

Χρονολογημένα σε μια εποχή του πέμπτου αιώνα, όταν ξέσπασε μια θανατηφόρα ελονοσία στην κεντρική Ιταλία, οι αρχαιολόγοι θεώρησαν ότι το νεκροταφείο είχε δημιουργηθεί ειδικά για τα μωρά και τα μικρά παιδιά που θα ήταν πιο ευάλωτα στην ασθένεια.

Ο σκελετός του 10χρονου αγοριού, αποτελεί την μεγαλύτερη σε ηλικία σωρό, που έχει ανακαλυφθεί και ταυτοποιηθεί στο εν λόγω ιταλικό νεκροταφείο.

Ήταν μια από τις πέντε νέες ταφές που ανακαλύφθηκαν εκεί κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, και βρέθηκε τοποθετημένη κάτω από έναν επιβλητικό τάφο φτιαγμένο από κεραμίδια.

«Γνωρίζοντας ότι για την ταφή αυτή χρησιμοποιήθηκαν δύο μεγάλα κεραμίδια, περιμέναμε κάτι μοναδικό στο εσωτερικό, ίσως μια« διπλή γέφυρα »- όχι ασυνήθιστη για αυτό το νεκροταφείο – όπου μια και μόνο ταφή συμπεριλαμβάνει δύο άτομα», δήλωσε ο David Pickel,  διδακτορικός φοιτητής του πανεπιστημίου του Στάνφορντ που διευθύνει την ανασκαφή.«Μετά την αφαίρεση των κεραμιδιών, όμως, έγινε αμέσως σαφές σε εμάς ότι είχαμε να κάνουμε με ένα μεγαλύτερο σε ηλικία άτομο», συμπλήρωσε ο Pickel.

Οι ανοιχτοί σιαγόνες και τα ίχνη από τα δόντια του παιδιού στην επιφάνεια της πέτρας ήταν η απόδειξη ότι η πέτρα είχε τοποθετηθεί σκόπιμα μέσα στο στόμα.

Παρόμοιες ταφές έχουν καταγραφεί από τη Βενετία ως το Νορθάμπτον και, μαζί με τα τεμαχισμένα πτώματα και τα καρφωμένα παλούκια στην καρδιά,  θεωρούνται μέθοδοι που υποτίθεται θα εμπόδιζαν αυτούς τους «βρικόλακες» να επιστρέψουν στην ζωή και να στοιχειώσουν τους ζωντανούς.

«Αυτή είναι μια πολύ ασυνήθιστη νεκρώσιμη μέθοδος που  συναντά κανείς σε διάφορες μορφές και σε διαφορετικούς πολιτισμούς, ειδικά όμως στον ρωμαϊκό κόσμο, αυτό θα θα μπορούσε να υποδηλώσει πως υπήρχε ο φόβος πως αυτό το άτομο θα μπορούσε να επιστρέψει από τους νεκρούς επιχειρώντας να μεταδώσει την ασθένεια στους ζωντανούς», εξήγησε ο βιοαρχειολόγος Jordan Wilson, ένας άλλος φοιτητής που εξέτασε το σώμα.

Ο καθηγητής Σόρεν πρόσθεσε: «Γνωρίζουμε ότι οι Ρωμαίοι ήταν πολύ ανήσυχοι σχετικά με αυτό και θα έφταναν και στο σημείο να εξασκήσουν μαγεία για να κρατήσουν το «κακό» – ό, τι είναι αυτό που μολύνει το σώμα – από το να βγαίνει έξω από το σώμα».Ένα αποφραγμένο δόντι, που μπορεί να αποτελεί μια παρενέργεια της ελονοσίας, παρείχε τις αποδείξεις ότι το παιδί απεβίωσε στην επιδημία που έπληξε πολλούς κατοίκους του νεκροταφείου.

  Αλλού στο ίδιο χώρο, ένα κορίτσι τριών ετών είχε θαφτεί με πέτρες που βάρυναν προς τα κάτω τα χέρια και τα πόδια της – μια πρακτική που επίσης θεωρούνταν πως αποτρέπει τα πτώματα να επιστρέψουν στην ζωή.

Οι ερευνητές ανέφεραν ότι αυτές οι πρακτικές παρέχουν μια συναρπαστική εικόνα για τις διαδικασίες σκέψης των αρχαίων Ρωμαίων και τους φόβους τους για τη ζωή μετά το θάνατο.«Είναι πολύ ανθρώπινο πράγμα να έχουμε περίπλοκα συναισθήματα για τους νεκρούς και απορίες για αν αυτό είναι πραγματικά το τέλος»,  δήλωσε η κ. Wilson.

Με μεγάλο μέρος του νεκροταφείου ακόμα ανεξερεύνητο, οι αρχαιολόγοι σκοπεύουν να επιστρέψουν στο χώρο το επόμενο καλοκαίρι για να ολοκληρώσουν τις ανασκαφές τους.

 

Πηγή : Independent

Διαβάστε περισσότερα

Εντυπωσιακή φωτογραφία από τον χιονισμένο Άρη

Ακόμη και ο ‘Αρης έχει συγχρονιστεί με το πνεύμα των γιορτών, σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA), που έδωσε στη δημοσιότητα μια εντυπωσιακή φωτογραφία ενός αρειανού κρατήρα με πάγο στο εσωτερικό του, ο οποίος δείχνει σαν να είναι γεμάτος με φρέσκο και απάτητο χιόνι, έτοιμο να υποδεχτεί εκδρομείς για σκι!

Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ πρόκειται για τον μεγάλο και βαθύ κρατήρα Κορόλεφ (φέρει το όνομα του «πατέρα» της σοβιετικής αεροδιαστημικής τεχνολογίας Σεργκέι Κορόλεφ), διαμέτρου 82 χιλιομέτρων, κοντά στο βόρειο πόλο του ‘Αρη. Στο εσωτερικό του κρατήρα έχει συσσωρευτεί πάγος διαμέτρου 60 χιλιομέτρων και πάχους 1,8 χιλιομέτρων. Ο πάγος είναι μόνιμος στον κρατήρα, ο οποίος έχει χαρακτηριστεί «παγίδα ψύχους», επειδή παγιδεύει παγωμένο αέρα και έτσι εμποδίζει το λιώσιμο των πάγων, ακόμη και στη διάρκεια του εξάμηνης διάρκειας καλοκαιριού.

Η φωτογραφία του «χιονισμένου» κρατήρα τραβήχτηκε από το ευρωπαϊκό σκάφος Mars Express, που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από το γειτονικό πλανήτη από το 2003. Η επεξεργασία της φωτογραφίας (πέντε επιμέρους φωτογραφίες συνενώθηκαν σε μία) έγινε από το Γερμανικό Αεροδιαστημικό Κέντρο, το οποίο διαβεβαίωσε ότι το χρώμα του πάγου στη φωτογραφία είναι φυσικό και όχι «πειραγμένο».

Πηγή

Διαβάστε περισσότερα

Οργόνη

...αντίθετα με τον Ισαάκ Νεύτων, ο Ράιχ δεν ήταν πρόθυμος να πατήσει
πάνω στους ώμους γιγάντων. Πάτησε τόσο ψηλά όσο του επέτρεπε η δική
του εμπειρία, και από αυτό το μικρό ύψος φανταζόταν τον εαυτό του να
είναι ένας μοναχικός αετός που πέταγε ψηλότερα απ' όσο είχε φτάσει ποτέ
άνθρωπος. -- Roger M. Wilcox

Η οργόνη είναι ένας υποτιθέμενος τύπος "αρχέγονης κοσμικής ενέργειας" που ανακαλύφθηκε από τον Δρ. Ο Βίχελμ ΡάιχWilhelm Reich (1897-1957) [Βίχελμ Ράιχ] στα τέλη του '30. Ο Ράιχ ήταν ένας Αυστιακός μετανάστης στην Αμερική , που είχε εκπαιδευτεί ως ιατρός, ψυχίατρος και Φροϋδικός ψυχαναλυτής.

Ο Ράιχ ισχυρίστηκε πως η οργόνη είναι πανταχού παρούσα και εξηγεί πράγματα όπως το χρώμα του ουρανού, τη βαρύτητα, τους γαλαξίες, την αποτυχία των περισσοτέρων πολιτκών επαναστάσεων και ένα καλό οργασμό. Στα έμβια όντα, η οργόνη ονομάζεται και βιο-ενέργεια ή Ζωτική Ενέργεια. Ο Ράιχ πίστευε πως η οργόνη είναι "καταδείξιμη οπτικά, θερμικά, ηλεκτροσκοπικά και με τη χρήση μετρητών Geiger-Mueller"*. Όμως, μόνο πραγματικοί πιστοί στην οργόνη (δηλαδή οργονομιστές που εξασκούν την επιστήμη της οργονομίας) έχουν καταφέρει να την καταδείξουν επιτυχώς.

Ο Ράιχ ισχυρίστηκε ότι δημιούργησε μια καινούργια επιστήμη (οργονομία) και ότι ανακάλυψε άλλες οντότητες, όπως τα βιόντα, τα οποία μέχρι σήμερα μόνο οι οργονομιστές έχουν καταφέρει ν' ανιχνεύσουν. Τα βιόντα είναι υποτιθέμενα κυστίδια οργόνης, που δεν είναι ούτε ζωντανά ούτε μη-ζωντανα, αλλά μεταβατικά όντα.

Ο Ράιχ πέθανε στις 3 Νοεμβρίου του 1957, στις Ομοσπονδιακές Φυλακές του Lewisburg στην Pennsylvania, όπου είχε σταλθεί για προσβολή δικαστηρίου. Ο Ράιχ καταδικάστηκε επειδή αρνήθηκε να υπακούσει μια εντολή ασφαλιστικών μέτρων για την πώληση κομπογιαννίτικων ιατρικών συσκευών όπως ο Συσσωρευτής Οργόνης και οι "εκτοξευτές" οργόνης, οι οποίες υποτίθεται ότι μπορούσαν να μαζεύουν και να διανέμουν την οργόνη, καθιστώντας έτσι δυνατή τη θεραπεία οποιασδήποτε ασθένειας, εκτός ίσως από τη μεγαλομανία και την αυταπάτη.

ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων της Αμερικής όχι μόνο διακύρηξε ότι δεν υπάρχει η οργόνη, αλλά έκαψε και μερικά βιβλία του Ράιχ--μια σίγουρη μέθοδος για να πυροδοτήσει το ενδιαφέρον κάποιου.

Παρά το γεγονός ότι έχουν μικρό κύρος στην επιστημονική κοινότητα, οι ιδέες του Ράιχ μεταλαμπαδεύτηκαν από έναν αριθμό αφοσιωμένων οπαδών, των οποίων ηγείτο ο ιατρός Elsworth F. Baker, ιδρυτής του Αμερικανικού Κολεγίου Οργονομίας ( The American College of Orgonomy ), και ο Δρ. James DeMeo του Βιοφυσικού Ερευνητικού Εργαστηρίου Οργόνης ( The Orgone Biophysical Research Laboratory, Inc ., ) στο Ashland του Oregon. Οι διάδοχοι του Baker (πέθανε το 1985) και ο DeMeo συνεχίζουν να υπερασπίζονται τόσο τον Ράιχ, σαν επιστήμονα, οσο και την οργονομία. Ο Ράιχ έβλεπε τον εαυτό του σαν μια ιδιοφυία υπο διωγμόν και θεωρούσε τους επικριτές του που τον γελοιοποίησαν, αδαείς ηλιθίους.

skepdic.gr

Διαβάστε περισσότερα

Κόρο (koro, shook yang)

Το κόρο είναι μια ψυχολογική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από παραισθήσεις σμίκρυνσης του πέους και σύμπτυξης του προς το σώμα, μαζί με πανικό και φόβο επικείμενου θανάτου. Αυτή η παραίσθηση έχει τις ρίζες της στην Κινεζική μεταφυσική και τις πολιτιστικές πρακτικές. Η διαταραχή σχετίζεται με την ιδέα ότι ανώμαλες ή πρόστυχες σεξουαλικές πράξεις (όπως το σεξ με ιερόδουλες, ο αυνανισμός ή ακόμα και οι ονειρώξεις) διαταράσσουν την ισορροπία του γιν/γιανγκ που υποτίθεται ότι υπάρχει όταν ο σύζυγος κάνει σεξ με τη γυναίκα του, δηλαδή κατά τη διάρκεια μιας "φυσιολογικής συνουσίας". Η διαταραχή αυτή της μεταφυσικής αρμονίας (έλλειψη του γιανγκ), εκδηλώνεται με τη σμίκρυνση του πέους. Το γιανγκ είναι η ζωτική ουσία του αρσενικού και όταν αποβάλλεται ακατάλληλα, το αποτέλεσμα πιστεύεται ότι μπορεί να είναι και μια μοιραία δόση του κόρο.

Επίσης πιστεύεται ότι το κόρο μεταδίδεται και από το φαγητό. Το 1967 ξέσπασε μια επιδημία κόρο στη Σιγκαπούρη όταν μια εφημερίδα ανέφερε περιπτώσεις κόρο που οφείλονταν σε κατανάλωση χοιρινού, το οποίο προερχόταν από ένα γουρούνι που είχε εμβολιαστεί ενάντια στον πυρετό των χοίρων. Όχι μόνο μειώθηκαν οι πωλήσεις χοιρινού, αλλά αναφέρθηκαν και εκατοντάδες περιπτώσεις κόρο. Η δύναμη του τύπου να προκαλλεί πανικό μπορούσε να συγκριθεί από την ίδια δύναμη του να τον εξαφανίσει. Έδωσαν ευρεία πρόσβαση στον Ιατρικό Σύλλογο της Σιγκαπούρης και στο Υπουργείο Υγείας, που έπεισαν τους ανθρώπους ότι το κόρο ήταν αποτέλεσμα του φόβου, δίνοντας τέλος έτσι στον πανικό.

skepdic.gr

Διαβάστε περισσότερα

Κάρτες Ζένερ

Οι Κάρτες Ζένερ χρησιμοποιούνται από κάποιους παραψυχολόγους για να ελέγξουν τις ψυχικές ικανότητες ατόμων.Υπάρχουν πέντε ειδών κάρτες: το αστέρι, τρείς κατακόρυφες τεθλασμένες γραμμές, ο κύκλος, το τετράγωνο και ο σταυρός.Μια τράπουλα από κάρτες Ζένερ αποτελείται από πέντε φύλλα κάθε είδους, δηλαδή συνολικά 25 κάρτες.Οι κάρτες ανακατεύονται και το υποκείμενο προσπαθεί να μαντέψει την σειρά των καρτών. Ή διαφορετικά, μπορεί κάποιος να δεί μια κάρτα και να προπαθήσει να μεταδώσει αυτό που είδε τηλεπαθητικά.

Μιας και υπάρχουν 25 κάρτες και 5 ειδών κάρτες, υπάρχει 20% πιθανότητα (1 στις 5) να μαντέψει κανείς σωστά την κάρτα.Μια σωστή πρόβλεψη ονομάζεται "επιτυχία".Οτιδήποτε μεγαλύτερο απο 20% ,μακροπρόθεσμα, υποδεικνυει ότι κάτι έχει επηρεάσσει την διαδικασία.Βραχυπρόθεσμα όμως, αναμένονται μεγαλύτερα ποσοστά.Έτσι, αν βρείτε τα 9 από τα 25 (36%) αυτό ΔΕΝ είναι στατιστικά σημαντικό.Αν πετύχετε το 36% σε 100 δοκιμές, αυτό θα ήταν στατιστικά σημαντικό και θα υποδείκνυε ότι το γεγονός δεν οφείλεται στην τύχη.Ίσως να είσαστε μέντιουμ, ίσως να το παίζετε στην τύχη και ίσως απλά να κλέβετε!

skepdic.gr

Διαβάστε περισσότερα

Αγνωστικισμός

Αγνωστικισμός είναι η θέση του να πιστεύει κανείς οτι η γνώση για την ύπαρξη ή μη-ύπαρξη του θεού είναι αδύνατη.Συχνά προτάσσεται σαν κάτι το ενδιάμεσο μεταξύ θεϊσμού και αθεϊσμού.Υπό αυτό το πρίσμα, ο αγνωστικισμός είναι σκεπτικισμός που αφορά όλα τα θεολογικά θέματα.Ο αγνωστικιστής θεωρεί οτι η ανθρώπινη γνώση περιορίζεται στον φυσικό κόσμο και οτι ο νούς είναι ανίκανος να γνωρίζει περί των υπερφυσικών.Υπό αυτή τη σκοπιά λοιπόν, ο αγνωστικιστής θα μπορούσε να είναι εξίσου θεϊστής ή άθεος.Ο πρώτος ονομάζεται θρησκευτικός ορθολογιστής.

Πιστεύει στον θεό βασιζόμενος καθαρά στην πίστη. Ο δεύτερος κατηγορείται συχνά από τους θεϊστές οτι πιστεύει στη μη-ύπαρξη του θεού, αλλά η κατηγορία αυτή είναι παράλογη και η έκφραση αυτή άνευ περιεχομένου. Ο αγνωστικιστή άθεος απλά δεν βρίσκει συγκλονιστικά στοιχεία ώστε να πιστέψει στην ύπαρξη του θεού. Ο όρος 'αγνωστικιστής' δημιουργήθηκε από τον T. H. Huxley (1825-1895), που εμπνεύστηκε την έκφραση από τους David Hume και Immanuel Kant. Ο Huxley λέει οτι εφηύρε τον όρο για να περιγράψει αυτό που νόμιζε οτι τον έκανε μοναδικό ανάμεσα στους συσκέπτοντές του.

Ηταν αρκετα σίγουροι οτι είχαν κατακτήσει μια κάποια "γνώση"--οτι είχαν επιτυχώς επιλυσει το πρόβλημα της ύπαρξης·ενώ εγώ ήμουν σίγουρος οτι δεν το'χα, και είχα μια πολύ ισχυρή πεποίθηση οτι το πρόβλημα ήταν άλυτο.

Το 'Αγνωστικιστής' ήρθε στο μυαλό μου,λέει, επειδή ο όρος ήταν "υποδηλωτικά αντίθετος με τον όρο 'γνωστικός' της Εκλησσιαστικής ιστορίας, που διατείνοταν οτι ξέρει τόσο πολλά για τα πράγματα το οποία δεν γνώριζα τίποτα..."Φαίνεται οτι ο Huxley επινόησε τον ορο ώστε να σημαίνει οτι η μεταφυσική είναι,λίγο πολύ, αρλούμπες.Κοντολογίς, φαίνεται να είχε συμφωνήσει με το συμπέρασμα που έφτασε ο Χιούμ (Hume) στο τέλος του Έρευνα για την Ανθρώπινη Αντίληψη (An Enquiry Concerning Human Understanding):

Όταν πάμε σε βιβλιοθήκες,πεπεισμένοι γι'αυτές τις αρχές, τι όλεθρο πρέπει να προκαλέσουμε; Αν πάρουμε στα χέρια μας ένα τόμος θεολογίας ή μεταφυσικής που διδάσκεται στα σχολεία

για παράδειγμα ας ρωτήσουμε Περιέχει κανένα αφηρημένο συλλογισμό που να αφορά ποσότητες ή αριθμούς; Όχι.
Περιέχει κανένα πειραματικό συλλογισμό που να αφορά πράγματα που είναι γεγονότα ή υπάρχουν; Όχι.
Παραδώστε το τότε στις φλόγες: γιατί δεν μπορεί να περιέχει τίποτα άλλο παρά σοφιστείες και ψευδαισθήσεις.

Το Κριτική Καθαρού Λόγου (Critique of Pure Reason) του Καντ (Kant) έλυσε κάποια από τα επιστημολογικά θέματα που τέθηκαν από τον Χιούμ αλλά εις βάρος της δυνατότητας του να γνωρίζουμε οτιδήποτε παραπέρα από το φαίνεσθαι των πραγμάτων.Δεν μπορούμε να ξέρουμε τον Θεό αλλά η ιδέα του Θεού είναι μια πρακτική αναγκαιότητα,σύμφωνα με τον Καντ. 

skepdic.gr 

Διαβάστε περισσότερα

Βunyips

Τα bunyips είναι μυθικά πνεύματα ή οντότητες των Αβορίγινων της Αυστραλίας. Τα bunyips στοιχειώνουν ποτάμια, έλη, ρυάκια και ποταμόλιμνες. Ο κύριος σκοπός της ζωής τους είναι να προκαλούν νυχτερινό τρόμο με τον να τρώνε ανθρώπους ή ζώα της περιοχής τους. Είναι ξακουστά για τις τρομακτικές μουγκριτές κραυγές τους τη νύχτα και είναι γνωστό πως τρομάζουν τους Αβορίγινες σε τέτοιο βαθμό ώστε να μην πλησιάζουν μια υδάτινη πηγή από φόβο μην τους καταβροχθίσουν.

Υπάρχουν πολλές αναφορές από λευκούς εποίκους που είδαν bunyips, οπότε και οι κρυπτοζωολόγοι μπορεί να τα ψάχνουν ακόμα. Μάλλον όμως θα έχουν κάποιο πρόβλημα στο να τα εντοπίσουν μιας και οι φυλές των Αβορίγινων δεν δίνουν όλες την ίδια οπτική περιγραφή. Κάποιες λένε πως το bunyip μοιάζει με ένα μεγάλο φίδι με γενειάδα και χαίτη. Άλλες λένε πως μοιάζουν με τεράστια τριχωτά μισο-ανθρώπινα κτήνη με μακρύ λαιμό και κεφάλι πουλιού. Όπως και να' χει, οι περισσότεροι Αυστραλοί τώρα, θεωρούν την ύπαρξη των bunyips μυθική. Κάποιοι επιστήμονες πιστεύουν πως το bunyip που τρομοκράτησε τους εποίκους ήταν ένα πραγματικό ζώο, το διπρωτόδοντον (diprotodon), που έχει εξαφανιστεί εδώ και 20,000 χρόνια.

Σύμφωνα με τον Oodgeroo Noonuccal (Kath Walker) στο Stradbroke Dreamtime, το bunyip είναι ένα κακό ή τιμωρό πνεύμα από τον Ονειρόχρονο των Αβορίγινων. Σήμερα το bunyip παρουσιάζεται στην Αυστραλιανή παιδική λογοτεχνία και κάνει και κάποιες εμφανίσεις σε διάφορα διαφημιστικά σπότ.

skepdic.gr

Διαβάστε περισσότερα

Μάγισσες στον ελληνορωμαϊκό κόσμο

Η έρευνα στις παραδοσιακές μορφές της μάγισσας στη Μεσόγειο -στον ελληνορωμαϊκό κόσμο με άλλα λόγια- αποκαλύπτει τα στερεότυπα των γυναικών που άσκησαν τη μαγεία και τη γοητεία, καθώς και ενδιαφέροντες χαρακτήρες. Σε αυτές τις μάγισσες δεν υπάρχουν βέβαια πεντάγραμμα ή μεγάλες τελετουργίες. Η προστάτιδα θεότητα των μαγισσών ήταν η Εκάτη και η μαγεία ήταν επικεντρωμένη στη συγκέντρωση της δύναμης, δηλαδή υπό μια κοσμική έννοια στον έλεγχο του φύλου, τη γονιμότητα, τη ζωή και τον θάνατο, τη θεραπευτική και τη βλαπτική ιατρική, παρά σε οποιοδήποτε είδους θρησκευτικές δραστηριότητας. Αυτές οι αρχαίες μάγισσες ήταν αρκετά διαφορετικές από τις σύγχρονες μιμήσεις τους και τα στερεότυπα της δύναμής τους άλλαξαν σημαντικά κατά τη μετάβαση από τον ελληνικό στον ελληνορωμαϊκό πολιτισμό.

Κατάδεσμοι - καταπασσαλεύσεις

Ο πρωτόγονος άνθρωπος που πίστευε στη δύναμη της «συμπαθητικής μαγείας» και προσπαθούσε να γονιμοποιήσει τη γη, θάβοντας σύμβολα γονιμότητας, χρησιμοποιούσε ανάλογα σύμβολα για να εξαναγκάσει τα άλλα μέλη της κοινότητας σε δράση προς μια συγκεκριμένη κατεύθυνση. Οι καταπασσαλεύσεις[1] ή οι κατάδεσμοι[2], οι μαγικοί πάπυροι στην Αίγυπτο και την Ελλάδα ή οι ρωμαϊκοί defixiones, είναι τα μέσα για την άσκηση αυτού του είδους της μαγείας μέσω της κατάρας. Οι καταπασσαλεύσεις είναι ομοιώματα του θύματος κατασκευασμένα από κερί, από μόλυβι ή κάποιο άλλο υλικό. Αυτά τα ομοιώματα οι μάγισσες ή οι μάγοι τα έδεναν με δεσμά και τα τρυπούσαν με αιχμηρά αντικείμενα, όπου επιθυμούσαν να προξενήσουν κάποια βλάβη και τα έχωναν σε τάφους ή τα βύθιζαν σε πηγές[3].

Ένα τέτοιο συγκεκριμένο ομοίωμα, που ανακαλύφθηκε σε αττικό τάφο και μελέτησε ο R. Wunsch αποδίδεται στον 3ο περίπου Π.Κ.Ε. αι., έχει 6 εκ. ύψος ως τα γόνατα και είναι κατασκευασμένο από μόλυβδο. Είναι αποκεφαλισμένο, η στάση του είναι γονατιστή, ενώ τα χέρια και τα πόδια είναι δεμένα πίσω με ισχυρά μολύβδινα δεσμά. Δεσμά φαίνονται και στο άνω τμήμα του κορμού, ενώ δύο σιδερένια καρφιά είναι μπηγμένα στο στήθος και την κοιλιά[4].

Από το ίδιο υλικό, το μολύβι, κατασκευάζονταν και οι κατάδεσμοι. Οι κατάδεσμοι, που εκτείνονται σε μια χιλιετία, από το 500 Π.Κ.Ε. έως το 500 Κ.Ε. περίπου[5] και φαίνεται πως είχαν ευρύτατη λαϊκή απήχηση, ήταν πλάκες μεταλλικές, χαραγμένες με μαγικούς χαρακτήρες και κατάρες. Θάβονταν, επίσης, σε τάφους, έτσι ώστε να μην είναι δυνατή η ανακάλυψη ή η καταστροφή τους και συνεπώς να εκτείνεται απεριόριστα η διαιώνιση της γοητείας και του προτιθέμενου κακού.

Ο αρχαιότερος πιθανώς κατάδεσμος ανακαλύφθηκε στη Σικελία και χρονολογήθηκε στα τέλη του 6ου Π.Κ.Ε.αιώνα. Αρκετοί, επίσης, έχουν αποκαλυφθεί σε ανασκαφές της Αττικής, που χρονολογήθηκαν στα μέσα του 5ου Π.Κ.Ε.αιώνα, ενώ η παρουσία τους γίνεται ιδιαίτερα αισθητή στον 4ο και τον 3ο Π.Κ.Ε.αιώνα.

Ανάλογα με το ζητούμενο αποτέλεσμα, οι κατάδεσμοι στόχευαν στην ερωτική έλξη ή αντίστροφα στην ερωτική απομόνωση του αντιπάλου, στην αποτυχία του σε θέματα προσωπικής ευημερίας και εργασίας, στη φίμωση της γλώσσας του, στην αποτυχία αντιδίκων στο δικαστήριο, στην παράλυση του νου και της γλώσσας κατά τη διάρκεια της δίκης. Οι πρωιμότεροι είναι στραμμένοι προς την κατεύθυνση των δικαιϊκών πρακτικών, ενώ οι μεταγενέστεροι εντοπίζονται σε ερωτικά και αθλητικά θέματα. Σε αρκετές περιπτώσεις γινόταν ευρεία χρήση των κατάδεσμων για νίκη σε αρματοδρομίες[6].

Βέβαια, η επιγραφή από μόνη της δεν είχε την ιδιαίτερη μαγική δύναμη, που συμπληρωνόταν με τις «γοητείες», επικλήσεις που ψάλλονταν στους τάφους προς τους νεκρούς ή τους χθόνιους δαίμονες. Σε αυτή την ιδιαίτερη μεταγλώσσα έχουν μεγάλη δύναμη τα ονόματα θεοτήτων που προαναφέραμε, όπως η Εκάτη, σύμβολο της σκοτεινής σελήνης, ο Ερμής, η Περσεφόνη, η Δήμητρα, η Κόρη, η επίσης σεληνιακή Άρτεμις[7] και άλλες υποχθόνιες θεότητες ή δαιμονικά όντα, όπως οι Ερινύες ή οι νεκυο-δαίμονες του Κάτω Κόσμου.

Έρως και Φιλία

Οι αρχαίοι Έλληνες διέκριναν μεταξύ του έρωτα και της αγάπης ή φιλίας. Ενώ είναι εύκολο να γίνει κατανοητή η αγάπη ως ψυχική διάθεση που κατευθύνεται προς τους φίλους, την οικογένεια, ή τα ζώα, τη χρησιμοποιούμε σήμερα για να περιγράψουμε και τα συναισθήματα αμοιβαίας αγάπης που αισθανόμαστε προς τους συντρόφους μας. Η αγάπη ή η φιλία των Ελλήνων περιελάμβανε επίσης το σεξουαλικό πάθος σύμφωνα με τον Christopher A. Faraone του πανεπιστημίου του Chicago[8]. Ο έρωτας, όμως, ήταν ένα νέο, αποπροσανατολιστικό κι επιθετικό πάθος, αντιληπτό ως επίθεση μιας ανεπιθύμητης σφοδρής επιθυμίας, που απεικονιζόταν μάλιστα από το βέλος που τόξευε ο φτερωτός θεός.

Όταν μιλάμε για βλαπτική μαγεία, εννοούμε ξόρκια και μαγικές πρακτικές σχεδιασμένες για να βλάψουν ή να δεσμεύσουν. Με τον όρο αγαθοεργός μαγεία, εννούμε τις γοητείες εκείνες ή τα βοτάνια που έχουν ως στόχο τους τη θεραπεία και συνδέονται συχνά με θεραπευτικά βότανα και άλλες μη παραδοσιακές θεραπευτικές πρακτικές. Στη βάση των παραπάνω, οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούσαν τόσο τη βλαπτική, όσο και την αγαθοεργό μαγεία ως όπλο στην ερωτική τους δραστηριότητα. Οι κατάδεσμοι και οι καταπασσαλεύσεις, ήταν τα συνήθη εργαλεία τους, σε ό, τι αφορά στη βλαπτική μαγεία. Ο γόητας αυτής της επιθετικής μαγείας επικαλείτο τις δυνάμεις και κάρφωνε ή έκαιγε το ομοίωμα προσπαθώντας να επηρεάσει το άτομο που αντιπροσώπευε. Η πρόθεση ήταν να υποστεί ο άνδρας ή η γυναίκα που αντιπροσώπευε το ομοίωμα τους πόνους της λαγνείας σε τέτοιο βαθμό που να εγκαταλείψει την οικογένεια του ή της. Ο γόητας-μάγος επικαλείτο τον Έρωτα, τον Πάνα, την Εκάτη, ή την Αφροδίτη. Εκείνοι που ασκούσαν την αγαθοεργό μαγεία χρησιμοποιούσαν βότανα για να ωθήσουν τον άπιστο εραστή να επιστρέψει ή να αποκαταστήσουν την αρμονία μιας δυσλειτουργικής σχέσης. Σε αυτή την περίπτωση επικαλούνταν τη Σελήνη, τον Ήλιο ή την Αφροδίτη. Και οι δύο τύποι ερωτικής μαγείας περιελάμβαναν συνήθως ξόρκια ή επικλήσεις, αλλά ο πρώτος συνδέεται στενότερα με τους κατάδεσμους. Η διαφορά μεταξύ αυτών των δύο τύπων μαγείας είναι βασισμένη στη διαφορά μεταξύ των δύο τύπων αγάπης, του έρωτα και της φιλίας.

Ο Faraone διακρίνει αυτούς τους δύο τύπους αγάπης και τη μαγεία που χρησιμοποιούν και θεωρεί ότι είναι βασισμένη στη διάκριση του γένους. Οι άνδρες χρησιμοποιούσαν ξόρκια βασισμένα στην αγωγή του έρωτος [άγω=οδηγώ] προορισμένα να ελκύσουν τις γυναίκες προς το μέρος τους. Οι γυναίκες χρησιμοποιούσαν τα ξόρκια της φιλίας. Οι άνδρες χρησιμοποιούσαν τα ξόρκια για να κάνουν τις γυναίκες να φλέγονται από πάθος, ενώ οι γυναίκες ως αφροδισιακά. Οι άνδρες έδεναν τα ομοιώματα και τα βασάνιζαν. Χρησιμοποιούσαν επικλήσεις, βασανισμένα ζώα, φωτιά και μήλα. Οι γυναίκες εμπότιζαν με έλαια τα ρούχα των συντρόφων τους ή έριχναν ειδικά βότανα στην τροφή. Χρησιμοποιούσαν επίσης επικλήσεις, κόμβους, και ερωτικά φίλτρα.

Ωστόσο, τούτη, η διάκριση με βάση το γένος δεν είναι απόλυτη. Κλασικό θέμα για την αρχαία μαγεία είναι φυσικά το δεύτερο ειδύλλιο του Θεόκριτου[9], όπου η Σιμαίθα η μάγισσα, προκειμένου να φέρει πίσω τον Μύνδιο Δέλφη που την εγκατέλειψε, ετοιμάζει τα μαγικά της φίλτρα δίπλα στη θάλασσα. Επικαλείται το Μαγικό Πτηνό[10] ως ενδιάμεσο αγγελιαφόρο και την Αρτέμιδα, αυτή που δύναται να σείσει τις κολώνες του Aδη, τονίζοντας έτσι την υποχθόνια δύναμή της[11].

Ενώ τα ξόρκια της αγωγής μοιάζουν με πρακτικές βλαπτικής μαγείας, αυτό δε σημαίνει ότι σημαίνει ότι οι πρακτικές της φιλίας δεν μπορούσαν να είναι θανατηφόρες. Όταν η Διηάνειρα χρησιμοποίησε την αλοιφή του κένταυρου στο ένδυμα του Ηρακλή, στην πραγματικότητα ασκούσε μια πρακτική της φιλίας, ώστε να αποτρέψει τον Ηρακλή να την εγκαταλείψει για τη νέα του ερωμένη, την Ιόλη[12]. Το τέχνασμά της αποδείχθηκε μοιραίο. Οι αρχαίοι Έλληνες δε διέκριναν τη μαγεία από την ιατρική, όπως σήμερα. Η ανάγκη για ερωτική μαγεία (αγωγή ή φιλία) είχε επεκταθεί από καιρό στην οικιακή ζωή, όπου η σύζυγος κάποιου ανίκανου άνδρα -ή και ο ίδιος ο άνδρας- μπορούσε να επικαλεσθεί τη μαγεία της φιλίας. Βέβαια τέτοιου είδους «θαυματουργές» θεραπείες δεν απέχουν και πολύ από τη σύγχρονη πραγματικότητα, με όλα αυτά τα «ερωτογόνα» φάρμακα που εξωθούν όλα τα υπόγεια ρεύματα του ερωτισμού στις κοινωνίες του 21ου αι.

Φιλολογικές μαρτυρίες

Τα αρχαία ελληνικά έπη, όπως η Οδύσσεια και η Αργοναυτική εκστρατεία, μιλούν για ήρωες που αναζητούν θρυλικές μάγισσες και τη μαγική δύναμή τους χάριν της βασιλικής διαδοχής και της τέλεσης των άθλων τους. Οι μάγισσες κατείχαν τους κεντρικούς ρόλους σε αυτές τις ιστορίες, ως οδηγοί ηρώων όπως ο Οδυσσεύς και ο Ιάσων. Άνδρες που χρειάστηκε να κατέλθουν στη θηλυκή μήτρα του κάτω κόσμου ή να ταξιδέψουν στα πέρατα της γης, ως δοκιμασία του ταξιδιού τους[13]. Αργότερα, σε ρωμαϊκές φιλολογικές μαρτυρίες, όπως του Οράτιου (Επωδές, 5 και 17)[14] ή τα Pharsalia[15], απεικονίζονται εκφυλισμένες μάγισσες να ψάχνουν στα απομεινάρια των νεκροταφείων. Δε στέλνουν πια τους ήρωες στο κάτω κόσμο, για να ολοκληρώσουν την αναζήτησή τους, αλλά αντίθετα φέρνουν τον κόσμο των νεκρών πίσω στους ζωντανούς, για να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις των πελατών τους με νεκρομαντικά τυπικά.

Αναφέρονται πολλές μάγισσες στην ελληνορωμαϊκή λογοτεχνία, κάποιες από τις οποίες είναι γνωστές, όπως η Κίρκη και η Μήδεια, και άλλες λιγότερο γνωστές όπως η Σιμαίθα, η Περιμήδη, η Αγαμήδη, η Παμφίλη, η Εριχθώ, η Κανιδία, η Διοτίμα, η Οινοθέα κ.α. Αναγκαστικά θα περιοριστούμε στις γνωστότερεςς μορφές με τις περισσότερες φιλολογικές μαρτυρίες, δηλαδή την Κίρκη, τη Μήδεια, την Κανιδία και την Εριχθώ. Η Κίρκη και η Μήδεια μοιάζουν μάλλον για αρχαίες υποβιβασμένες θεές, ενώ η Κανιδία είναι πιθανώς βασισμένη σε υπαρκτό πρόσωπο. Η Εριχθώ, μάλλον φανταστικό πρόσωπο, είναι μια σύνθεση των αρνητικών χαρακτήρων αρκετών μαγισσών με μια φοβική αντίληψη της θεάς Εκάτης.

Αυτές οι ραδιούργες μάγισσες κατοικούσαν στα περιθώρια της κοινωνίας, προσωποποιούσαν την περιφέρεια του πολιτισμού, τα άκρα, τα όρια και ήταν περιθωριακές με όλη τη σημασία της λέξης και είτε κατοικούσαν στην άκρη του κόσμου ή έρχονταν από άλλες χώρες, όπως η Μήδεια και η Εριχθώ, ή ενοικούσαν στις παρυφές της «αξιοπρεπούς κοινωνίας». Ήταν παρόλα αυτά κεντρικά πρόσωπα στη δομή του μύθου και κανένας πολιτισμός δεν μπορούσε να τις αγνοήσει. Μπορούσε να τις καταπιέσει, όπως καταπιέζει κάθε κοινωνία τις υποθετικές αρνητικές της όψεις. Αλλά δεν μπορούσε να αρνηθεί τις δυνάμεις της. Δυνάμεις ανεξέλεγκτες που προκαλούσαν το φόβο της αδυναμίας μπροστά στο επέκεινα και την απώθηση του «ξένου». Η συνάντηση με τη μαγεία απαιτούσε ένα βήμα πιο πέρα από τα όρια της κανονικότητας, τόσο για τον μυθικό ήρωα όσο και για τον απλό πολίτη. Ήταν μια περιπέτεια σε κόσμους στους οποίους η μεταμόρφωση -επιθυμητή ή μη- ήταν πιθανή. Εκτός από θέες και βασίλισσες, οι μάγισσες ήταν πρακτικά οι μόνες γυναίκες με ανεξάρτητη προσωπικότητα στον αρχαίο κόσμο. Ο ρόλος τους στην κλασική λογοτεχνία αναδεικνύεται σημαντικός και οι χαρακτήρες τους λειτούργησαν ως πρότυπα για την απεικόνιση των μαγισσών στην παγκόσμια λογοτεχνία στους επόμενους αιώνες.

Κίρκη

[...] ως άρα φωνήσας πόρε φάρμακον αργειφόντης
εκ γαίης ερύσας, και μοι φύσιν αυτού έδειξε
ρίζη μεν μέλαν έσκε, γάλακτι δε είκελον άνθος:
μώλυ δε μιν καλέουσιν θεοί: χαλεπόν δε τ’ ορύσσειν
ανδράσι δε θνητοίσι, θεοί δε τε πάντα δύνανται [...].
τεύχε δε οι κυκεώ χρυσέω δέπαι, όφρα πίοιμι,
εν δε τε φάρμακον ήκε κακά φρονέουσ’ ενί θυμώ
αυτάρ δε επεί δώκεν τε και έκπιον, ουδέ μ’ έθελξε,
ράβδω πεπληγυία έπος τ’ έφατ’ εκ τ’ ονόμαζεν.
«έρχεο νυν συφεόνδε, μετ’ άλλων λέξο εταίρων»[...][16].

Η πρώτη μαγική λειτουργία που έχει καταγραφεί στην αρχαιοελληνική λογοτεχνία αναφέρεται στο 10ο βιβλίο της Οδύσσειας. Τη μαγική λειτουργία εκτέλεσε η Κίρκη, μια μάγισσα που ζούσε στο νησί Αιαία στις παρυφές του γνωστού κόσμου. Η αρχαιοελληνική κοσμολογία απεικόνιζε τον κόσμο επίπεδο, γύρω από τον οποίο κυλούσε ο ποταμός του ωκεανού. Η Κίρκη ζούσε στα σύνορα αυτού του κόσμου - όσο μακρύτερα γινόταν από το εννοιολογικό πλαίσιο του πολιτισμού- κοντά στην είσοδο του Άδη, του κάτω κόσμου. Ήταν Ηλιάδα, κόρη του θεού Ήλιου, και ήταν αδελφή του Αιήτη, του πατέρα της Μήδειας, και της Πασιφάης, της μητέρας του Μινώταυρου. Το πιθανότερο είναι ότι η Κίρκη ήταν κάποια αρχαία θεά, πιθανώς μια Πότνια Θηρών, αφιερωμένη στο ζωικό βασίλειο. Είναι επίσης αρπακτική πλανεύτρα, και το όνομά της, Κίρκη, συνδέεται με τον κίρκο, το αρπακτικό που κυκλώνει την πτήση του, ή τον λύκο και συνδέεται στον Όμηρο με το γεράκι.

Στο δρόμο της επιστροφής από τον Τρωικό πόλεμο ο Οδυσσέας και οι σύντροφοί του έφθασαν σε ένα νησί, στο οποίο « [...] υπήρχαν γύρω τους λιοντάρια και λύκοι του βουνού, θηριά μαγεμένα από τα βοτάνια της θεάς, που δεν επιτίθονταν σε ανθρώπους, αλλά ήλθαν κατά πάνω τους, κουνώντας τις μακριές ουρές τους [...] »[17]. Η Κίρκη με τα μαγικά της τεχνάσματα μεταμόρφωσε τους σύντροφους του Οδυσσέα σε χοίρους, ζώα που σύμφωνα με την παράδοση ήταν αφιερωμένα στη Δήμητρα και την Περσεφόνη και συνδέονταν με τη γονιμότητα της γης. Ως μάγισσα, λοιπόν, η Κίρκη πρόσφερε στις χθόνιες θηλυκές θεότητες, όσους δοκίμασαν τα μαγικά της βοτάνια.

Με τη βοήθεια του θεού Ερμή, που έδωσε στον Οδυσσέα το μαγικό φυτό ‘μώλυ’ με τη μαύρη ρίζα και τα λευκά άνθη, ο ήρωας έγινε άτρωτος στα μαγικά τεχνάσματα της Κίρκης, υποχρεώνοντας τη μάγισσα σε όρκο ιερόπρεπο να μην τον πειράξει με τις γητειές της. Τελικά ο Οδυσσέας την έπεισε να επαναφέρει τους συντρόφους του πίσω στην ανθρώπινη μορφή τους, και όλοι παρέμειναν στο νησί για ένα χρόνο. Όμως, ο Οδυσσέας χρειαζόταν τη συμβουλή του μάντη Τειρεσία, για το πώς ακριβώς θα επέστρεφε σπίτι του και θα διεκδικούσε το βασίλειό του. Η Κίρκη του εξηγεί όλες τις τελετουργικές διαδικασίες που απαιτούνται για να εισέλθει στον κάτω κόσμο και εδώ φαίνεται πλέον ως φύλακας της πύλης και το νησί της μια πύλη για τον κόσμο των νεκρών[18].

Άλλες φιλολογικές μαρτυρίες για κάποιες μαγικές δραστηριότητες και τη γενεαλογία της Κίρκης μπορεί κανείς να αναζητήσει στον Παυσανία και τον Απολλόδωρο, όπου επιβεβαιώνεται ότι ήταν αδελφή του Αιήτη[19], ότι εξάγνισε τους Αργοναύτες για το φόνο του Άψυρτου[20], όπως επίσης και τον Οδυσσέα[21], όπου αναφέρεται η ηλιακή της γενεαλογία και το γεγονός ότι μετέτρεψε τους συντρόφους του Οδυσσέα σε χοίρους, χωρίς όμως να καταφέρει τον ήρωα, γενόμενη τελικά ερωμένη του[22]. Ο καρπός αυτού του έρωτα ήταν ο Τηλέγονος[23], που θα συναντηθεί αργότερα με τον Οδυσσέα και θα αποδειχθεί μοιραίος για τη ζωή του.

Μήδεια

[...] το μαγικό τραγούδι μου αγριεύει την ήρεμη,
ηρεμεί την ταραγμένη θάλασσα,
κινώ τα δάση, προσφέρω το σεισμό στα όρη,
βογγάει η βαθιά γη,
φαντάσματα σηκώνονται απ’ τους τάφους.
κι εσένα λαμπερή σελήνη, αφορίζω [...]

Οβίδιος, Μεταμορφώσεις.

Παρά τη δυναμική περιγραφή του Οβίδιου, καλύτερη πηγή για να μελετηθεί ο συγκεκριμένος χαρακτήρας είναι πιθανώς η γνωστή τραγωδία του Ευριπίδη και πιο συγκεκριμένα ένας αγώνας λόγων μεταξύ του Ιάσονα και της Μήδειας, όπου αποκαλύπτεται το υπόβαθρο του μύθου. Ο τραγικός ποιητής επεξεργάζεται έναν από τους μαγικότερους ως προς τη φύση του μύθους, ακολουθώντας ουσιαστικά την πλοκή του μύθου όπως διασώθηκε για εμάς αργότερα στα Αργοναυτικά, παρόλο που πριν από αυτόν ο Πίνδαρος αναφέρεται στο ίδιο θέμα στις Πύθιες Ωδές του[24]. Η Μήδεια είναι μια βάρβαρη μάγισσα, που έχει προδώσει την οικογένειά της για να βοηθήσει τον εραστή της Ιάσονα, παίρνοντας ταυτόχρονα έναν δρόμο χωρίς επιστροφή. Το όνομά της ως προς την ετυμολογία του αποδίδεται στο ρήμα μέδομαι[25]. Συχνά, λοιπόν, αποδίδεται ως «σκεπτόμενη γυναίκα». Τώρα ανακαλύπτει πως ο σύντροφος που της ορκίστηκε αιώνια πίστη[26] επιθυμεί μια άλλη γυναίκα, την κόρη του βασιλιά Κρέοντα της Κορίνθου και «πραγματική Ελληνίδα». Η Μήδεια είναι σύνθετος και συναρπαστικός χαρακτήρας, αλλά σχεδόν στο σύνολό της η φιλολογική ή θεατρική κριτική αρκείται στον ψυχοδραματικό χαρακτήρα της εσωτερικής της σύγκρουσης και στις πολιτικο-κοινωνικές προεκτάσεις που αναμφίβολα οδηγεί η εκφορά του λόγου και τα επιχειρήματά της. Όμως, η κυρίαρχη ιδιότητά της είναι εκείνη της μάγισσας, της φαρμακίδας. Είναι η νέα που ανατράφηκε στα δώματα του Αιήτη, εκείνη που τη δίδαξε η ίδια η Εκάτη να φτιάχνει τα μαγικά βοτάνια με μεγάλη επιδεξιότητα[27].

Χαρακτήρες σαν την «ξένη» Μήδεια του Ευριπίδη διεκδικούν μια αξιοσημείωτη γυναικεία σοφία, και φυσικά έναν ρόλο ηρωικό σύμφωνα με τα πρότυπα του ανδρικού ηρωισμού και της εκδίκησης[28], εντελώς αντίθετο προς τα δεδομένα της θηλυκής παρουσίας στην κλασική Ελλάδα, όπου η γυναίκα περιορίζεται στα του οίκου της, δίχως ιδιαίτερη παρουσία ή ρητορικές δυνατότητες[29]. Αυτόν τον ρόλο αναλαμβάνει η Μήδεια, προκειμένου να χειριστεί τον Κρέοντα και να κερδίσει το χρόνο που χρειάζεται. Η απώλεια του Ιάσονα είναι απλά θέμα πάθους. Αυτό που εξοργίζει περισσότερα κατά την άποψή μας τη Μήδεια είναι η ταπείνωση και η λύση του όρκου -για την τήρηση του οποίου θα φροντίσει με τρόπο βίαιο και απεχθή για τη χριστιανική ηθική μας[30]. Ως ιέρεια της Εκάτης δεν ανέχεται τη λύση του όρκου, ενός σημαντικού δεσμού ανάμεσα στους ανθρώπους και τους ανθρώπους ή τους δαίμονες[31].

Η Μήδεια φαίνεται να έχει μια ισχυρή επίδραση στον χορό, τον εκπρόσωπο του λαού ουσιαστικά, που παίρνει το μέρος της, σχεδόν ως τριταγωνιστής, παρά την κριτική του Αριστοτέλη για την απομόνωση που επέβαλε κατά την άποψή του ο Ευριπίδης στο χορό[32]. Εδώ ο Ευριπίδης εξετάζει τις θεμελιώδεις αξίες του πολιτισμού του, επισημαίνοντας πως η ο πολιτισμός εξελίσσεται μέσα σε ένα εννοιολογικό πλαίσιο σχέσεων δύναμης. Για κάθε πολιτισμική έκφανση υπάρχει μια καθοδηγητική ιδεολογία, σύμφωνα με την οποία κάτι κερδίζει κανείς και κάτι χάνει. Οι αυτορρυθμιστικές δυνάμεις του πολιτισμού -η τέχνη, ο μύθος και η συλλογική πίστη- είναι εκείνες που βοηθούν στην επούλωση των πληγών, στην αποκατάσταση των κοινωνικών αδικιών και στην προκειμένη περίπτωση ο τραγικός ποιητής αναλαμβάνει έναν τέτοιο θεραπευτικό ρόλο για μια κοινωνία που συστηματικά υποβάθμισε την γυναικεία παρουσία στη διαδικασία της κοινωνικής εξέλιξης.

Ο Ιάσων, έτσι όπως παρουσιάζεται στο έργο του, δεν είναι παρά το άδειο κέλυφος ενός προγενέστερου ήρωα. Είναι υπολογιστής, αυτάρεσκος και ωφελιμιστής. Τα επιχειρήματα που χρησιμοποιεί για να υπερασπιστεί τις ενέργειές του, δείχνουν ότι έχει μελετήσει τη ρητορική τέχνη, αλλά αυτός ακριβώς ο επαγγελματισμός των επιχειρημάτων του είναι κενός νοήματος. Οι λόγοι του εκφέρονται με ακρίβεια και οι δικαιολογίες του, αν και καλά οργανωμένες, φαίνονται πως αποφεύγουν τα σημαντικά ζητήματα. Χρησιμοποιεί τη ρητορική για να αναδημιουργήσει την αλήθεια όπως εκείνος επιθυμεί να είναι. Όταν ο χορός λέγει πως καλά μιλά ο Ιάσων, αλλά εξακολουθεί να έχει προδώσει τη σύζυγό του, εκφράζει ταυτόχρονα την κοινή γνώμη του ακροατήριου. Η προδοσία του Ιάσονα είναι ιδιαίτερα ειδεχθής, επειδή οφείλει πολλά στη γυναίκα του. Επανειλημμένα εκείνη έσωσε τη ζωή του και ολοκλήρωσε για χάρη του τους άθλους που εκείνος δεν μπορούσε να κατορθώσει. Είναι καιροσκόπος, καθώς χρησιμοποιεί τώρα τη βασιλική οικογένεια της Κορίνθου για το κέρδος, όπως στο παρελθόν χρησιμοποίησε τη Μήδεια. Στον αγώνα λόγων ο Ιάσων και η Μήδεια παρουσιάζουν δύο διαφορετικές ιδέες για το γάμο. Ο Ιάσων θεωρεί το γάμο ως κοινωνική και οικονομική σύμβαση, θυμίζοντάς μας τον Οικονομικό του Ξενοφώντα[33], καθώς μιλά με όρους υλικής ευημερίας και ασφάλειας. Η Μήδεια, αν και περιέγραφε νωρίτερα στις Κορίνθιες γυναίκες το γάμο ως είδος δουλείας, ακόμα μιλά με ιδεαλιστικό τρόπο, αναφέροντας όρκους και αμοιβαιότητες. Ο Ιάσων όλα αυτά τα παραμερίζει και χαρακτηρίζει τη Μήδεια παράλογη.

Κάπως έτσι το βάθος του πάθους της Μήδειας γίνεται απροκάλυπτη οργή. Ο σύζυγος που της χρωστά τα πάντα, την παραμερίζει. Εκείνη, μια γυναίκα που διεκδικεί στη γενεαλογία του μύθου θεϊκή καταγωγή[34], -κόρη ενός βασιλιά που πιθανώς υπήρξε στο παρελθόν βασιλιάς της Κορίνθου και συνεπώς εν δυνάμει επικίνδυνη για τη βασιλική γενιά του Κρέοντα στον αγώνα της διαδοχής[35]- βρίσκεται διαρκώς στο έλεος ανθρώπων ανόητων και αδύναμων. Αν και με πολλούς τρόπους το δίκαιο είναι με το μέρος της, τα επιχειρήματά της απορρίπτονται ως απότοκα γυναικείου παραλογισμού. Η εκδίκηση ή η ιεροδικία της -ανάλογα από ποια οπτική γωνία βλέπει κανείς το θέμα- είναι ένα σημαντικό θέμα και προκαλεί ίσως κατάπληξη το γεγονός ότι παρά τη θηριώδη φύση του εγκλήματός της, η έλξη του θεατή προς την πλευρά της Μήδειας είναι τόσο ισχυρή όσο και η γοητεία που ασκεί στο χορό. Η υπερηφάνειά της την ωθεί να απορρίψει τις προσφορές του και προτιμά το θάνατο από μια δεύτερη εξορία. Μια υπερηφάνεια αξιοθαύμαστη και δικαιολογημένη, η οποία, όμως, θα οδηγήσει τη Μήδεια σε πράξεις ανείπωτες. Μετά την εκδίκησή της η μάγισσα εντέλει χάνεται με το ηλιακό άρμα του παππού της, θυμίζοντας στην ανθρώπινη αυταρέσκεια πως η ιερόπρεπη υπόσχεση δεν είναι κάτι που ο κοινός θνητός -ακόμα κι αν υπήρξε ήρωας- μπορεί να ξεχάσει ατιμώρητα.

Κανιδία

Στην αφήγηση του Οράτιου η Κανιδία, η φαρμακίς, είναι έτοιμη να βασανίσει μέχρι θανάτου ένα νέο αγόρι με τη βοήθεια άλλων τριών μαγισσών, προκειμένου να παρασκευάσει από το συκώτι του ένα ερωτικό φίλτρο (37-38) για τον άπιστο ερωμένο της, τον γέροντα Βάρο (73). Η σκηνή του φρικτού δράματος είναι ένα σπίτι στη Ρώμη. Ακολουθούν οι γραμμές 1-10, στις οποίες περιγράφονται οι παρακλήσεις του παιδιού, που διαισθάνεται αμυδρά τι του επιφυλάσσει η μοίρα. Κατόπιν (15-24) η Κανιδία περιγράφεται να ρίχνει στις μαγικές φλόγες συστατικά που μοιάζουν με εκείνα της χύτρας των μαγισσών στον Μάκβεθ του Σαίξπηρ. Αργότερα (25-28) η Σαγκάνα ραντίζει το σπίτι με ανίερο ύδωρ, προφανώς για να επικαλεστεί τις σκοτεινές δυνάμεις. Η Βέια είναι εκείνη που σκάβει το λάκκο (29-40) μέσα στον οποίο θα τοποθετηθεί το παιδί γυμνό μέχρι το πηγούνι, για να πεθάνει από την πείνα με τα μάτια καρφωμένα στην τροφή που δεν μπορεί να φθάσει. Αργότερα (41-46) αναφέρεται η παρουσία, που επιβεβαιώνεται από τα κουτσομπολιά της Νεάπολης, της άσεμνης Φόλιας, που μπορεί να σύρει το φεγγάρι και τα άστρα σαν Θεσσαλή μάγισσα. Πιο κάτω επαναλαμβάνονται οι επικλήσεις της Κανιδίας (49-82) στις δυνάμεις του σκότους, οι ασωτείες του κακόφημου πρώην εραστή της που επιμένει να μένει ανεπηρέαστος από τις επικλήσεις της και οι σκοτεινοί υπαινιγμοί της για ακόμα φοβερότερα ξόρκια στα οποία μπορεί να καταφύγει. Τέλος, (83-102), το απελπιμένο παιδί ξεσπά σε κατάρες, και απειλεί ότι το φάντασμά του θα τη στοιχειώσει. Το σύνολο του έργου αντιπροσωπεύει μια δραματική μελέτη από τις φοβερές δεισιδαιμονίες που επικρατούσαν στα κατώτερα στρώματα της κοσμοπολίτικης πρωτεύουσας. Τόσο η αναφορά στον Απουλήιο[36], όσο και η επιγραφή του Corpus inscriptionum Latinarum[37] μιλούν για ένα αγόρι που υπέστη παρόμοιο θάνατο από μια μάγισσα, γεγονός που επιβεβαιώνει την αληθοφάνεια των λόγων του ποιητή.

Η Κανιδία, όπως και η Εριχθώ -την οποία θα εξετάσουμε πιο κάτω- κάνουν μεν την εμφάνισή τους στη ρωμαϊκή ποίηση, αλλά όχι ως επικοί χαρακτήρες ή σε θεατρικά έργα. Είναι προφανές, λοιπόν, πως οι χαρακτήρες τους είναι λιγότερο ανεπτυγμένοι από εκείνους της Κίρκης ή της Μήδειας. Προορίζονται να είναι αποκρουστικές, φοβικές, μη θηλυκές, ανήθικες μάγισσες. Φαίνεται πως αυτός ήταν ο τρόπος με τον οποίο αντιλαμβάνονταν οι ρωμαίοι συγγραφείς τις μάγισσες. Εντούτοις, αυτοί οι τύποι μαγισσών φαίνεται πως έκαναν μεγάλη εντύπωση στους αναγνώστες αυτού του είδους λογοτεχνίας και το ρωμαϊκό στερεότυπο διατηρήθηκε για τα επόμενα δύο χιλιάδες χρόνια, ως την εποχή μας.

Σύμφωνα με το δοκίμιο του Georg Luck[38], ο Οράτιος εσκεμμένα σατιρίζει την Κανιδία ως διεφθαρμένη ιέρεια των μαύρων τεχνών, σε μια προσπάθεια να απογυμνώσει τη λαϊκή δεισιδαιμονία και πίστη στη μαγεία και να αποθαρρύνει τους αναγνώστες του από το να πληρώνουν μάγισσες για τις υπηρεσίες τους. Το πόσο το κατόρθωσε, είναι ένα άλλο θέμα. Ακριβώς όπως και στη βόρεια Ευρώπη, οι νοτιοευρωπαίες μάγισσες ήταν πάντα έτοιμες να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους με κάποιο ελιξίριο ή δηλητήριο και πολλοί αναζητούσαν τη βοήθειά τους. Οι ερωτοχτυπημένοι επιθυμούσαν να ελκύσουν το αντικείμενοτου πόθου τους ή να καταστρέψουν τον ανταγωνιστή τους. Νέες γυναίκες, ανίκανες να συλλάβουν, παρακαλούσαν τις μάγισσες να τις ευλογήσουν με ξόρκια γονιμότητας και άνδρες με προβλήματα ανικανότητας εκλιπαρούσαν μάγισσες για να επιλύσουν το πρόβλημά τους.

Βέβαια στον αρχαίο -όπως και στον χριστιανικό κόσμο- υπήρχε και το επίσημο κυνήγι των μαγισσών. Στο ελληνικό κόσμο, εκτός από τη σοβαρότητα με την οποία αντιμετωπίζει από τη δική του οπτική γωνία το θέμα ο Πλάτων και η θανατική ποινή που προτείνει, είναι ίσως το μοναδικό δείγμα πρόθεσης νομοθέτησης[39], καθώς ούτε ο δρακόντειος, μήτε ο σολώνειος κώδικας περιείχαν νόμους σχετιζόμενους με τους ψυχοειδείς μηχανισμούς της πρόθεσης τέλεσης εγκλήματος μέσω της μαγείας. Ωστόσο, παρόλο που ο νομοθέτης δεν είχε προβλέψει μια τέτοια δικαιϊκή πρακτική, από τον Κλαύδιο Αιλιανό[40] μαθαίνουμε ότι το εθιμικό δίκαιο τιμωρούσε αυστηρά τα εγκλήματα μαγείας και φαρμακείας, όπως στην περίπτωση μιας φαρμακίδας που συνελήφθη στην Αθήνα και καταδικάστηκε σε θάνατο από τον Aρειο Πάγο. Μάλιστα, επειδή ήταν έγγυος, η ποινή εκτελέστηκε μετά τη γέννηση του παιδιού της.

Σύμφωνα με μια άλλη αφήγηση του Δημοσθένη[41], μια γυναίκα από τη Λήμνο με το όνομα Θεωρίδα καταδικάστηκε σε θάνατο με όλη την οικογένειά της εξαιτίας φαρμακείας και της γνώσης της για τις μαγικές επωδούς. Η καταδίκη της είναι σαφώς δηλωτική του φόβου που προκαλούσε η γνώση και ο χειρισμός μαγικών δυνάμεων, αλλά και μια σύγχυση ανάμεσα στα όρια των θρησκευτικών και των θεραπευτικών πρακτικών, καθώς η Θεωρίδα αναφέρεται ως ιέρεια και μάντιδα κάποιας μυστηριακής θεότητας, την οποία χρησιμοποιούσε ως εμπνευστική δύναμη, προκειμένου να θεραπεύει με μαγικό-θρησκευτικό τρόπο.

Πραγματική νομοθεσία απαντάται στους Ρωμαίους με τον νόμο του Σύλλα, lex Cornelia de sicariis et veneficis[42], (81 Π.Κ.Ε.), ο οποίος θεωρείται θεμελιώδης νομική δράση αναλαμβανόμενη ενάντια στη μαγεία. Βέβαια, ο νόμος δεν καταδικάζει τη μαγεία per se, αλλά στοχεύει σε περιπτώσεις αιφνίδιων και εν πολλοίς ανεξήγητων θανάτων πολιτών, οι οποίοι εμπίπτουν στην περιοχή της μαγείας[43]. Ωστόσο, αυτό που λείπει από το ρωμαϊκό νόμο είναι ο προσδιορισμός του γόητα, του αγύρτη, ή του μάγου, που ασκεί τη μαγεία και συνεπώς η διάκριση ανάμεσα στην πρακτική θεραπεία και τη φαρμακεία. Αυτά τα στοιχεία μπορούμε βέβαια να τα αντλήσουμε από τον Πλίνιο τον Πρεσβύτερο, ο οποίος διακρίνει ανάμεσα στην medicina και την magia, την ψευδοθεραπευτική[44], παρέχοντάς μας τα αναγκαία στοιχεία για να κατανοήσουμε τον τρόπο με τον οποίο αντιμετώπιζαν οι Ρωμαίοι, στο δικό τους πολιτισμικό περίβλημα, την ιδέα της μαγείας, της γοητείας και της φαρμακείας. Στα έτη 184, 180-179 Π.Κ.Ε., πριν την εποχή της Κανιδίας, οι ρωμαίοι magistrates διέταξαν την εκτέλεση χιλιάδων ανθρώπων με την κατηγορία της veneficia (δηλητηρίασης) ή της βλαπτικής μαγείας. Η άσκηση της μαγείας, ιδιαίτερα για φημισμένες μάγισσες όπως η Κανιδία, ήταν επικίνδυνη υπόθεση εξαιτίας των εκδικητικών προθέσεων των ανικανοποίητων πελατών.

Εριχθώ

Όχι, αν και η μάγισσα είχε τη δύναμη
τις σκιές να καλέσει από τα βάθη,
ήταν αμφίβολο να μην ήταν η σπηλιά τόπος της κόλασης.
Χρώματα μανικά φλέγονταν στο φόρεμά της,
γυμνό ήταν το πρόσωπό της, κι επάνω στο μέτωπό της
σύριζαν οχιές μανιασμένες,
κάτω από τον χείμαρο των μαλλιών της.

Λουκανός, Pharsalia

Τέτοια είναι η περιγραφή της μάγισσας, Eριχθούς, στα Pharsalia του ρωμαίου ποιητή Marcus Annaeus Lucanus (39-65 Κ.Ε.). Στο τεράστιο σε έκταση επικό ποίημά του για τον εμφύλιο πόλεμο ανάμεσα στον Ιούλιο Καίσαρα και τον Πομπηΐο, συναντάμε μια τρομακτική μορφή, που φαίνεται να είναι συνδυασμός όλων των προηγούμενων μαγισσών, και θυμίζει πολύ την περιγραφή του Βιργίλιου για την Εκάτη στην Αινειάδα. Η Εριχθώ ζει στη Θεσσαλία, την κλασική γη της μαγείας, και τη συμβουλεύεται εκεί ο γιος του Πομπηΐου την παραμονή της μάχης των Φαρσάλων (48 Π.Κ.Ε.). Έχει τεράστιες δυνάμεις, και μοιάζει περισσότερο με θεά παρά με μάγισσα και προβάλλει ως ένα είδος της μεγάλης μητέρας Κάλι, να μαζεύει τα οστά και τις στάκτες των νεκρών. Στα Pharsalia, αντί να καθοδηγήσει τον νέο στον κάτω κόσμο, η Εριχθώ φέρνει τον κάτω κόσμο στους ζωντανούς, μέσω της νεκρομαντείας και εμψυχώνει ένα πτώμα, που προφητεύει το αποτέλεσμα της μάχης. Τέτοιες πρακτικές, βέβαια, συζητούνταν ως τον 19ο αι. στους επιστημονικούς κύκλους και ο Georg Luck αναφέρει ότι ο Shelley διάβασε τον Λουκανό μαζί με τη γυναίκα του Mary, και ότι έτσι άντλησε εκείνη την έμπνευση για να γράψει τον Frankenstein.

[...] Αν τα χείλη μου που σας καλούν (απευθύνεται στους θεούς του κάτω κόσμου) μολύνθηκαν αρκετά με το έγκλημα, αν πάντα έτρωγα σάρκα ανθρώπινη πριν τα ξόρκια μου προφέρω, [...] ευοδώστε την προσευχή μου! Δε ζητώ καμιά σκιά κρυμμένη στα βάθη του Τάρταρου, σκιά που συνήθισε στα σκοτάδια πριν πολύ καιρό. Όχι, ζητώ κάποιον που μόλις άφησε το φως και βρίσκεται ακόμη στο δρόμο [...] Ας μιλήσει μια σκιά που πρόσφατα τον Πομπηΐο υπηρέτησε σα στρατιώτης κι όλο το μέλλον να αποκαλύψει στο γιο του. Και να θυμάστε πως θα ‘πρεπε να ‘στε ευγνώμονες για τον εμφύλιο σπαραγμό![45]. Λίγο πολύ αυτά είναι τα λόγια της νεκρομαντείας. Όποιος έχει γερό στομάχι, μπορεί να διαβάσει το πλήρες κείμενο, για το οποίο ο Λουκανός εξετάζεται σήμερα ακόμη και ως σχιζοφρενής, εξαιτίας της τολμηρής φαντασίας του.

Θεσσαλία, η μαγική γη

Αντίθετα από το Πήλιο, που περιγράφεται ως τόπος θεραπείας, η Θεσσαλία ήταν πάντα γνωστή για τη μαγεία και τη γοητεία της. Σε όλη την αρχαιότητα θεραπευτές, φιλόσοφοι, συγγραφείς και λαϊκοί, ήρθαν εδώ για να βιώσουν τη μαγική γη. Ο Ιπποκράτης, ο πατέρας της ιατρικής, ταξίδεψε ως εδώ, όπως και ο Πυθαγόρας. Ο Ιπποκράτης λέγεται μάλιστα πως πέθανε στη Θεσσαλία, στην πόλη της Λάρισσας, βόρεια του Πηλίου. Ο Λούκιος Απουλήιος, ένας άλλος συγγραφέας που ανακατεύτηκε απ’ ό, τι φαίνεται με τη μαγεία, ενδιαφερόταν πολύ για τις μαγικές πρακτικές της θεσσαλικής γης. Για ορισμένους ερευνητές τούτη η περιοχή της Ελλάδας ήταν ένα αρχαίο πέρασμα για εκείνους που ταξίδευαν βόρεια, προκειμένου να βιώσουν εκ του σύνεγγυς τις σαμανικές τελετουργίες των νομαδικών φυλών. Οι πρακτικές αυτών των σαμάνων πιθανώς έφθασαν στην περιοχή μέσω της ανταλλαγής της εμπειρίας επέστρεφαν από τις περιπέτειές τους με αυτές τις νομαδικές φυλές[46].

Ο μύθος, επίσης, μας πληροφορεί πως η βοτανική παράδοση και οι μαγικές τελετουργίες επηρέασαν την περιοχή. Σύμφωνα με μία εκδοχή του μύθου, όταν η Μήδεια ταξίδευε στις πεδιάδες της θεσσαλικής γης το σακούλι με τα βοτάνά της έσπασε, σκορπίζοντας τους μαγικούς και θεραπευτικούς σπόρους στη Θεσσαλία. Ο μύθος του Ιάσονα και της Μήδειας θεωρούμενος από την οπτική γωνία της ανθρωπολογίας της μαγείας υπονοεί την ανατολική βοτανική παράδοση που έφθασε ως εδώ από την Ανατολή, χάρη στη φαρμακίδα και γητεύτρα Μήδεια. Η Μήδεια ήταν θεραπεύτρια και μάγισσα, που έφερε μαζί της τις αρχαίες γυναικείες παραδόσεις των βοτάνων και της μαγείας από την πατρίδα της την Κολχίδα της Μ. Ασίας στο Πήλιο της Θεσσαλίας, γνωστής ακόμα και σήμερα ως «γη των μαγισσών».

Θα είναι ενδιαφέρον, λοιπόν, σε αυτή την έρευνά μας για την ανθρωπολογία της μαγείας στον αρχαίο κόσμο, να δούμε ποιες ήταν οι επιδράσεις που δέχθηκε ο ελληνορωμαϊκός πολιτισμός από τους σαμάνους του βορρά και της ανατολής, αν ένας τέτοιος γεωγραφικός προσδιορισμός είναι δόκιμος.

alitoteam

Διαβάστε περισσότερα

Ποιά είναι άραγε η Μόνα Λίζα;

Μετά την πτώση των Σφόρτσα, ο Λεονάρδος Ντα Βίντσι επιστρέφει για μερικά χρόνια στη Φλωρεντία. Και στα 1503 παίρνει παραγγελία από έναν πλούσιο Φλωρεντίνο, τον Φραγκίσκο ντελ Tζoκόντo, να ζωγραφίσει το πορτραίτο της νεαράς και ωραίας συζύγου του.

Αλλά, ενώ εργάζεται σε αυτό επί τέσσερα χρόνια, το αφήνει ατελείωτο', λέει ο βιογράφος, απαισιόδοξος όπως πάντα. Αλλά και ο Λεovάρδος πρέπει να είχε θεωρήσει ημιτελές το πορτραίτο, αφού το πήρε μαζί με άλλα έργα στη Γαλλία, αντί να το παραδώσει στον πελάτη του, που θα το είχε οπωσδήποτε πληρώσει.

Κι εδώ αρχίζει το ακανθώδες θέμα της 'Τζοκόντα'. Πρόκειται πραγματικά για την προσωπογραφία της ωραιότατης συζύγου του Φραγκίσκου ντελ Τζοκόντο; Ο Αδόλφος Βεντούρ υποστηρίζει ότι γυναίκα που εικονίζεται στο πορτραίτο είναι η Κωνσταντία ντ' Αβάλος, δούκισσα της Φρανκαβίλα, 'κάτω από το μαύρο πέπλο της χηρείας'. 'Ένας άλλος κριτικός υποστηρίζει ότι πρόκειται για μια μυστηριώδη κυρία από τη Νεάπολη, που ο Λεovάρδος ζωγράφισε για τον Τζουλιάνο των Μεδίκων. Κι ο Τζουλιάνο άφησε τον πίνακα στα χέρια του καλλιτέχνη, για να μην στενοχωρήσει με τη θύμηση μιας παλιάς ερωμένης τη σύζυγό του, Φιλμπέρτα της Σαβοΐας που είχε μόλις παντρευτεί.

Διατυπώθηκε και μια άλλη υπόθεση: ότι η Τζοκόντα είναι στην πραγματικότητα το πορτραίτο ενός μεταμφιεσμένου άνδρα. Γύρω από τον μυστηριώδη αυτό πίνακα υφαίνεται ένα πολύπλοκο μυθιστόρημα, που ενέπνευσε συγγραφείς και ποιητές. Τελευταίος ο Γκαμπριέλε ντ' Αvvoύντσιο, που με αφορμή την κλοπή της 'Τζοκόντα' από το Λούβρο, το 1911, από έναν Ιταλό χτίστη, εμπνεύστηκε την ιστορία ενός 'απαγορευμένου έρωτα', στο διήγημά του 'Ο άνθρωπος που έκλεψε την Τζοκόντα'

Ποία είναι η αλήθεια; Ο Βαζάρι γράφει όσα άκουσε και περιγράφει τον πίνακα, χωρίς να τον έχει δει ποτέ του, αφού μετά το θάνατο του Λεονάρδου, η Τζοκόντα αγοράστηκε για τέσσερις χιλιάδες δουκάτα από τον Φραγκίσκο Α' και παρέμεινε στη βασιλική συλλογή του Φοντεναιμπλό, πριν τοποθετηθεί οριστικά στο Λούβρο.

alitoteam

Διαβάστε περισσότερα