Για 500 χρονια οι ινδιανοι του περου γνώριζαν μια οικογένεια
που ονομαζόταν Ίνκας κυβερνούσε την ορεινή πόλη κουζκο και ότι ο αρχηγός της, ο
σαπα ινκα, καταγόταν από τον ιντι, τον θεό ήλιο. αργότερα, όταν οι Ίνκας
κατάκτησαν σχεδόν όλη την περιοχή των Άνδεων, όλες οι φυλές αποδέχτηκαν τον Σάπα
ινκα σαν θεϊκό βασιλιά. ο ινκα απαίτησε από κάθε φυλή της αυτοκρατορίας να
χτισει έναν ναό προς τιμή του θεού Ήλιου. όμως ο κύριος ναός του Ήλιου
βρισκόταν στην πρωτεύουσα, το κουζκο. την ημέρα που ο ήλιος κτύπαγε την πόλη
κατακόρυφα το μεσημέρι, ο λαός με επικεφαλής τον σαπα ινκα γιόρταζε το νέο έτος.
κατά την διάρκεια της μεγάλης γιορτής του Ήλιου όλοι όσοι
δεν άνηκαν στους Ίνκας εγκατέλειπαν το χωριό και κατασκήνωναν έξω στα χωράφια
του κουζκο. ο υπόλοιπος πληθυσμός συγκεντρωνόταν στην πλατεία κοντά στον ναό.
μέσα στον ιερό χώρο ο ινκα έβγαζε το στέμμα του ( μια απλή ταινία στο κεφάλι
μ''ενα ιερό σύμβολο μπροστά ) και προσευχόταν στον ήλιο όλη νύχτα. μόλις οι
ακτίνες του Ήλιου, που ανάτελλε, πλημμύριζαν το ναό, έβγαινε στην πλατεία και
καλωσόριζε ένα καθαρόαιμο λευκό λάμα. μιλούσε στο ζώο δίνοντας του το μήνυμα
που θα μετέφερε στους θεούς. μετά το οδηγούσαν στα βουνά να πεθάνει και να
μεταφέρει το μήνυμα στον ήλιο.
μετά ο λαός γιόρταζε το γεγονός ότι ο σαπα ινκα είχε
παρακαλέσει τους θεούς να ευλογήσουν τη γη. οι μουσικοί έπαιζαν και ο λαός
χόρευε πίνοντας τσικα ( μπύρα από καλαμπόκι ). σε όλες τις πόλεις της
αυτοκρατορίας γίνονταν χορός προς τιμή του Ήλιου, όμως την ιδία στιγμή ολόκληρο
το έθνος αναλογιζόταν ότι ο σαπα ινκα ήταν παιδί του Ήλιου. τους κυβερνούσε για
το καλό τους, ακριβώς όπως ο ήλιος έκανε τα φυτά να αναπτύσσονται και τα ζώα να
είναι ευτυχισμένα.
η κοινωνική ιεραρχία
η κοινωνία των Ίνκας ήταν θαυμάσια συγκροτημένη και
οργανωμένη.ο καθένας από τον σαπα ινκα ως τον πιο απλό χωρικό, ήξερε ποια ήταν
η θέση του στην κοινωνική ιεραρχία και ποια ήταν τα καθήκοντα του. στην κορυφή
της πυραμίδας βρισκόταν ο σαπα ινκα και η κογια του, που είχαν όλη την εξουσία
στα χεριά τους. αμέσως μετά από αυτούς βρισκόταν ο αρχιερέας και ο αρχηγός του
στρατού. περίπου στη ιδία κοινωνική βαθμίδα βρισκόταν οι τέσσερεις απουσ, οι
ανώτατοι διοικητές των επαρχιών. ήταν όλοι τους απόγονοι προηγούμενων σαπα
Ίνκας. οι σπουδαιότερες διοικητικές λειτουργιές ήταν βασικά στα χεριά των μελών
της οικογενείας του ινκα. οι δικαστές, στρατηγοί κι ανώτατοι κρατικοί υπάλληλοι
αποτελούσαν την προνομιούχα τάξη. οι τοπικοί άρχοντες ήταν αμέσως κάτω από
αυτούς.
πιο κάτω από τις προνομιούχες τάξεις βρισκόταν τα κατώτερα
διοικητικά στελέχη και οι ειδικευμένοι τεχνίτες, όπως ξυλουργοί, μεταλλουργοί
και κτίστες. όμως η μεγάλη κοινωνία των Ίνκας ήταν απλές αγροτικές οικογένειες
που ζούσαν στα χωριά, καλλιεργούσαν τις σοδειές τους και φρόντιζαν τα ζωντανά
τους.
για την πλειοψηφία αυτών των ανθρώπων προσφέρονταν ελάχιστες
ευκαιρίες να προοδεύσουν και να μορφωθούν. τα παιδιά τους δεν πήγαιναν σχολειό,
αλλά διδάσκονταν όλες τις απαραίτητες γνωσεις απο τους γονείς τους. μερικά
κορίτσια διαλέγονταν να γίνουν οι παρθένες του Ήλιου, ενώ τα αγόρια που
κατατάσσονταν σαν κληρωτοί στο στρατό, μπορούσαν σε ορισμένες περιπτώσεις να
προαχθουν και να γίνουν αξιωματικοί. όμως τα σχολεία προορίζονταν για τους
γιους των ευγενών. εκεί διδάσκονταν την κετσουα ( τη γλωσσά τν Ίνκας ), τους
νομούς, τη θρησκεία,την πολεμική τέχνη, καθώς και τον τρόπο να καταγράφουν και
να διαβάζουν πληροφορίες από τα κάπου : δηλαδή όλα τα προσόντα που ταίριαζαν στην
ανώτερη κοινωνική τους θέση.
η κατάκτηση
ο τοπα ινκα γιουπανκουι, γιος και κληρονόμος του παπακουτι
ινκα, ήταν ο μεγαλύτερος πολεμιστής των Ίνκας. επί της βασιλείας του η
αυτοκρατορία των Ίνκας επεκτάθηκε ταχύτατα. μια από τις πιο σημαντικές νίκες
του ήταν η κατάκτηση, γύρω στα 1450 μ. χ. του ισχυρού βασιλείου των κιμου στις
ακτές του ειρηνικού.
ο στρατός των Ίνκας αιφνιδίασε τους κιμου επιτιθέμενος στο
οχυρό της παραμονγκα στα νότια του βασιλείου τους, ενώ η βασική δύναμη του
στρατού των κιμου είχε πάει να προφυλάξει τις βόρειες περιοχές. έκαναν ξαφνική
επίθεση στο οχυρό με σάλπιγγες και τύμπανα. όλοι οι στρατιώτες κραύγαζαν
τραγούδια κάνοντας εκκωφαντικό θόρυβο.
ο στρατός των ινκα χρησιμοποιούσε δόρατα με μπρούτζινες
λεπίδες, πολεμικά ρόπαλα με μπρούτζινα καρφιά σφηνωμένα στην κορυφή και
σφεντόνες που πεταγαν με μεγάλη δύναμη πέτρες σε σχήμα αυγού. οι πέτρες
εκσφενδονίζονταν με τέτοια ταχύτητα που ήταν πολύ δύσκολο να τις αποφύγεις, γι
'' αυτό τα σώματα των πολεμιστών ήταν προφυλαγμένα με χιτώνες φτιαγμένους από
πολλά στρώματα ενισχυμένο ύφασμα. φορούσαν ξύλινες η από ενισχυμένο βαμβάκι
περικεφαλαίες και στην πλάτη είχαν στρογγυλές πανοπλίες σαν ασπίδες για να
προφυλάσσονται.
οι κιμου εξακόντιζαν μεγάλους ογκολίθους στους επιτιθεμένους
στρατιώτες, που όμως συνέχιζαν να προχωρούν προς το οχυρό προφυλαγμένοι κάτω
από μεγάλα καλύμματα από σκληρό βαμβάκι που κάλυπταν γύρω στους 100 άντρες.
οι αμυνόμενοι χρησιμοποιούσαν ακόμη και μακριά δόρατα για να
απωθούν τους Ίνκας, όμως τελικά υποχωρούσαν από τοίχο σε τοίχο, ώσπου στο τέλος
οι ελάχιστοι επιζώντες παραδίνονταν.
ο λαός
οι περουβιανοί ήταν ινδιάνοι της Αμερικής, με μελαμψό δέρμα,
σκούρα μάτια και ίσια μαύρα μαλλιά. στην αρχή ήταν μικρές κυνηγητικές φυλές που
τριγύριζαν στην περιοχή, όμως σιγά σιγά σε διάστημα χιλιάδων χρονών, δημιούργησαν
το τελειότερο πολιτισμό της φυλής των ινδιάνων της Αμερικής.
από το 900 ως το 200 π. χ. στις βόρειες περιοχές, τόσο τις
ορεινές, όσο και τις παράκτιες, αναπτύχτηκε ο πολιτισμός των καβιν, που
εξελίχτηκε σε μια ποικιλία τοπικών πολιτισμών.από το 100 π. χ. ως το 600 μ. χ.
στις βόρειες ακτές άκμασε ο πολιτισμός των μοτσικα με τις τεράστιες πυραμίδες
και τα τέλεια κεραμικά του, ενώ στις νότιες ακτές ο πολιτισμός των παρακασ
συνεχίστηκε από τον πολιτισμό των Νάζκα. στα ορεινά, ο λαός που ζούσε κοντά
στην λίμνη Τιτικάκα έκτισε μια σημαντική πόλη την Τιαχουανάκο. μερικοί
ισχυρίζονται ότι οι Ίνκας ήταν απόγονοι αυτών των λαών των νοτίων ορεινών
περιοχών. πιθανόν να προέρχονται όμως και από τις περιοχές κοντά στο κουζκο.
μετά το 1, 100 μ. χ. ο λαός των κιμου, στις νότιες ακτές,
κυβερνούσε το πιο ισχυρό από τα παράκτια κράτη, ενώ σιγά σιγά η οικογένεια των
Ίνκας ανάπτυσσε τον πολιτισμό της στις ορεινές περιοχές του κουζκο. στην αρχή
κυβερνούσαν μόνο μια πόλη, όταν όμως φθονεροί γείτονες επιχείρησαν να τους
επιτεθούν, αντισταθήκαν και βαθμιαία κυριάρχησαν σ''ολεσ τις γειτονικές φυλές.
κατά τα τέλη του 15ου αιώνα οι Ίνκας ήταν κύριοι μιας τεράστιας αυτοκρατορίας
που επεκτείνονταν ως τις ακτές, και από τον ισημερινό ως τον πόταμο μωλε της
Χιλής. την ονόμασαν ταχουαντινσουγιου, που σημαίνει τα τέσσερα σημεία του
κόσμου.
ρούχα και εμφάνιση
παρόλο που τα ρούχα που φορούσαν οι Ίνκας καθώς και το
στόλισμα που τους έκαναν ήταν διαφορετικά, ανάλογα με την κοινωνική θέση του
καθένα, το βασικό στυλ ντυσίματος ήταν για όλους το ίδιο. οι άντρες φορούσαν
έναν απλό χιτώνα που έφτανε μόλις πάνω από τα γόνατα. συχνά επάνω από αυτόν
φορούσαν ένα μεγάλο ριχτό μανδύα. στα πόδια φορούσαν δερμάτινα σανδάλια η
παπούτσια από χορτάρια. οι γυναίκες φορούσαν φορέματα μακριά ως τους
αστράγαλους με φαρδιά ζώνη στη μέση και κάπα. στα μαλλιά τους καρφίτσωναν ένα
διπλωμένο κομμάτι ύφασμα που έπεφτε με πτυχές πίσω στην πλάτη τους.
στις ορεινές περιοχές όλα τα υφάσματα τα έφτιαχναν από μαλλί,
στις παράκτιες όμως περιοχές φορουσανπιο δροσερά ρούχα από βαμβάκι.
ο σαπα ινκα
ο τίτλος σαπα ινκα στην πραγματικότητα σημαίνει '' ο μονός
αυτοκράτορας ''. ήταν το παιδί του Ήλιου. όταν ανέβαινε στο θρόνο έπρεπε να
παντρευτεί τη μεγαλύτερη ξαδέρφη του που ονομάζονταν κογια (βασίλισσα). ο
πρώτος τους γιος θα γινόταν με την σειρά του ο επόμενος ινκα. ο αυτοκράτορας
μπορούσε να έχει και πολλές άλλες γυναίκες, όμως τα παιδιά που θα αποκτούσε από
αυτές δεν είχαν το δικαίωμα να τον διαδεχτούν στο θρόνο.
ο σαπα ινκα ήταν απόλυτος μονάρχης. μπορούσε να διαλέγει
συμβούλους να τον βοηθούν να λύνει τα προβλήματα, όμως ο λόγος του ήταν νομός.
έπρεπε να εγκρίνει τα σχεδία για όλες τις μάχες που δίνονταν στο όνομα του.
χωρίς την άδεια του δεν μπορούσαν να κτίσουν ούτε πόλεις ούτε κτήρια. συχνές
επισκέψεις περιφερειακών κυβερνητών και διοικητών τον κρατούσαν ενήμερο για ότι
γίνονταν σε όλη την έκταση της αυτοκρατορίας του. και ο ίδιος έκανε συχνά
ταξίδια και επισκέψεις στο λαό του, όμως κρατούσε πάντα τις αποστάσεις που τον
έκαναν απρόσιτο.
ο κάθε σαπα ινκα έκτιζε το ανάκτορο, απ''το όποιο κυβερνούσε,
στο κέντρο της πόλης κουζκο. περιτριγύριζαν από πολύτιμα αντικείμενα φτιαγμένα
ειδικά γι '' αυτόν και από τις γυναίκες του που τον υπηρετούσαν πιστά. όταν
πέθαινε, το σώμα του ταριχευόταν και φυλασσόταν στο παλάτι, όπου ειδικοί
ακόλουθοι τον περιποιούνταν σαν να ήταν ακόμη ζωντανός.
η Χώρα
οι Ίνκας κυβερνούσαν μια ορεινή χωρά λίγο μεγαλύτερη απ''το
σημερινό Περού. οι ορεινές περιοχές, που αποτελούσαν και το μεγαλύτερο μέρος
της αυτοκρατορίας, σχημάτιζαν δυο παράλληλες οροσειρές με ψηλά οροπέδια,
λεκανοπέδια και βαθιές κοιλάδες. τα περισσότερα απ''αυτα βρίσκονται σ''ενα
υψόμετρο πάνω από 3. 000 μέτρα. οι ανατολικοί άνεμοι, που φυσαγαν πάνω απ''τισ
άγριες ζούγκλες του Αμαζονίου, αφήναν το φορτίο της βροχής πάνω από τις μεγάλες
οροσειρές. έτσι κατά μήκος των ακτών δεν έβρεχε ποτέ.
η γη εκεί είναι μια φοβερή έρημος δια μέσου της οποίας μόνο
μερικοί μικροί χείμαρροι χύνονται στη θάλασσα. το κλίμα των ακτών επηρεάζεται
από το ψυχρό ρεύμα Χάντμπολ, που τις κατακλύζει δημιουργώντας καταχνιά πάνω από
την έρημο και την κάνει να παγώνει πολλούς μήνες τον χρόνο.
η ζωή στο Περού είχε σαν βάση το ψάρεμα στις παράκτιες
περιοχές και τη γεωργία και τη κτηνοτροφία στα οροπέδια. τα πυκνά δάση της
κοιλάδας του Αμαζονίου προμήθευαν τροπικά φρούτα, δέρματα ζωών και ωραία φτερά.
