Ο ονειρικός κόσμος είναι ένα μαγικό σύμπαν άπειρων πιθανοτήτων, όπου τα πάντα μπορούν να συμβούν. Κάθε βράδυ, η συνείδησή μας αφήνει τον κόσμο της καθημερινότητας και ξυπνάει μέσα σε ένα παράλληλο σύμπαν, όπου το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον χάνουν τα όρια τους. Κάποιες φορές, σε αυτόν τον κόσμο εμφανιζόμαστε όπως είμαστε τώρα, κάποιες άλλες όπως είμασταν πολλά χρόνια πρίν. Μπορεί ακόμα να ρίξουμε μια ματιά στο μέλλον και να δούμε πώς θα είμαστε μέρες, μήνες ή και χρόνια μετά. Μαγικά, φανταστικά τοπία αναδύονται και διαλύονται μπροστά στα μάτια της εσωτερικής συνείδησης, σαν να είμαστε ένας πανίσχυρος μάγος πού με μια λέξη του κατασκευάζει και καταστρέφει κόσμους ολόκληρους. Γνωστά πρόσωπα παρουσιάζονται με άγνωστους και παράξενους τρόπους. Βλέπουμε αγνώστους και τους αναγνωρίζουμε σαν πρόσωπα αγαπημένα και γνωστά από παλιά. Ζούμε παράξενες, εξωτικές περιπέτειες σαν ηθοποιοί ή σαν θεατές. Στα όνειρά μας πετάμε, πολεμάμε, κάνουμε έρωτα και έχουμε απίστευτες δυνάμεις.
Φανταστείτε λοιπόν αυτό το παράλληλο, μαγικό σύμπαν σαν μια διάσταση πού υπάρχει πάντα εκεί, αλλά μπορούμε να περάσουμε μόνο όταν κοιμόμαστε. Ποιος καλύτερος τρόπος θα υπήρχε για να εξερευνήσουμε αυτόν τον κόσμο, από το να έχουμε τον έλεγχο , να είμαστε συνειδητοί μέσα σε αυτόν; Υπάρχει όμως ένα μεγάλο πρόβλημα, πού φαντάζει σαν αξεπέραστο εμπόδιο. Αυτό δεν είναι άλλο από το ότι όταν κοιμόμαστε, κοιμάται και ο συνειδητός μας νους. Τα γεγονότα στα όνειρα φαίνεται απλά να συμβαίνουν, και όχι να τα προκαλούμε με την θέλησή μας.
Υπάρχει όμως τρόπος να καταφέρουμε να ξυπνήσουμε τον συνειδητό μας νου μέσα στο όνειρο, να πάρουμε συνειδητές αποφάσεις, να ελέγξουμε την ροή των ονείρων μας και να εξερευνήσουμε αυτόν τον μαγικό κόσμο. Γι΄ αυτήν την δυνατότητα να είμαστε συνειδητοί στα όνειρά μας, μιλούν εσωτερικές παραδόσεις πού υπάρχουν ακόμα και 2.800 χρόνια πριν. Για αυτήν την ικανότητα έχουν μιλήσει οι Αιγύπτιοι, οι Βαβυλώνιοι, οι σαμάνοι θεραπευτές, αλλά και οι Αβορίγινες, οι αυτόχθονες ιθαγενείς της Αυστραλίας. Οι Θιβετιανοί έχουν μια μεγάλη παράδοση σε αυτόν τον τομέα και εξασκούνται στην Μι – λαμ, την Γιόγκα του Ονείρου. Η φυλή των Σηνόι της Μαλαισίας, πού άφησε άφωνους τους ανθρωπολόγους και τους εθνολόγους πού την ανακάλυψαν στις αρχές της δεκαετίας του ΄30 επειδή στην μικρή κοινωνία τους υπήρχε παντελής έλλειψη βίας και επιθετικότητας για αιώνες, εξασκούσαν από πολύ μικρά τα παιδιά τους στο να αποκτούν τον έλεγχο των ονείρων τους και να εκτελούν συνειδητές πράξεις μέσα σε αυτά. Ο Κάρλος Καστανέντα αποκάλυψε στον κόσμο με τα βιβλία του ότι οι μάγοι των Ινδιάνων της Κεντρικής Αμερικής Γιακί, πού ένας απ΄ αυτούς ήταν ο δάσκαλός του Δον Χουάν, χρησιμοποιούν τεχνικές για τον έλεγχο του ονειρέματος, πού βασίζονται σε παραδόσεις χιλιάδων χρόνων. Υπάρχουν ανάλογες παραδόσεις και ασκήσεις στον Βουδισμό, αλλά και στον Ταοισμό.
Η Γκέηλ Ντηλαίηνυ, ψυχίατρος και πρωτοπόρος στην έρευνα για την ονειρική δραστηριότητα, γράφει για αυτήν την δυνατότητα να ελέγχει κανείς τα όνειρά του:
“… Οι παραδόσεις μιλούν καθαρά. Ο άνθρωπος μπορεί να διαλέξει να μην είναι έρμαιο των φαινομένων πού αναδύονται στην συνείδησή του όταν κοιμάται. Υπάρχουν αναφορές για αυτούς πού κατοικούν στον ονειρικό κόσμο με την θέλησή τους, πού γνωρίζουν ότι ονειρεύονται, ικανοί να χρησιμοποιήσουν τον κόσμο αυτό για την πνευματική τους ανάπτυξη και εξέλιξη ή για να αποκτήσουν πληροφορίες πού δεν είναι δυνατόν να αποκτηθούν με άλλα μέσα…. Αυτοί οι άνθρωποι μπορούν να προβάλλουν τον εαυτό τους στα όνειρα άλλων, σε αυτούς πού τους χρειάζονται- στους μαθητές τους, στους αρρώστους, στους έχοντες ανάγκη από πνευματική καθοδήγηση… Ίσως όμως το πιο σημαντικό σημείο είναι το ότι αυτός είναι ένας κόσμος πού μπορούμε όλοι να μοιραστούμε. Όλοι έχουμε αυτή την δυνατότητα να κατοικήσουμε με την θέλησή μας σε αυτόν ( τον κόσμο), αν τον διαλέξουμε σαν μέρος του ταξιδιού της συνειδητής μας ζωής…”
Ψυχοθεραπευτικές Δυνατότητες
Η μελέτη του ύπνου και της ονειρικής δραστηριότητας για τον Δυτικό κόσμο είναι μια σχετικά νέα επιστήμη. Βέβαια, ο πρώτος πού έβαλε στο κέντρο του ενδιαφέροντος τα όνειρα, ο Σίγκμουντ Φρουντ, δεν ενδιαφέρθηκε καθόλου για την δυνατότητα να αποκτηθεί συνείδηση μέσα στο όνειρο. Κυρίως εξερεύνησε την συμβολική πλευρά του ονειρικού υλικού και διετύπωσε μια θεωρία για την προέλευσή του πού σήμερα, αν και έχει αναγνωριστεί η σπουδαιότητά της και είναι σεβαστή απ΄ όλους, έχει ξεπεραστεί από καινούργιες αντιλήψεις. Το κύριο μειονέκτημα της θεωρίας του, όπως αποδείχτηκε με την πάροδο του χρόνου, είναι η εμμονή στον ρόλο του σεξ, έναν ρόλο πού ο ίδιος θεωρούσε πρωταρχικό, αγνοοώντας και, κατά κάποιο τρόπο, υποβιβάζοντας την πνευματική πλευρά της εσωτερικής ζωής του ανθρώπινου όντος.
Αν και είχε χρησιμοποιηθεί νωρίτερα και από άλλους, ο όρος Lucid Dreaming – Συνειδητό Ονείρεμα- επικράτησε γιατί τον υιοθέτησε ο ψυχίατρος Στέφεν Λεμπέρζ, η μεγαλύτερη σήμερα αυθεντία στον Δυτικό κόσμο για τα συνειδητά όνειρα, ιδρυτής και διευθυντής του Lucidity Institute, πού εδρεύει στο Πάλο Άλτο. Ο Λεμπέρζ, πού έβλεπε συνειδητά όνειρα από μικρή ηλικία, αποφάσισε να στρέψει το ενδιαφέρον του πανεπιστημιακού κατεστημένου σε αυτά, αφού σαν επικεφαλής μιας ομάδας ερευνητών στις αρχές της δεκαετίας του 70, είχε μελετήσει εκτεταμένα την δυνατότητα συνειδητού ονειρέματος και είχε πειστεί ότι ο μέχρι τότε αμφιλεγόμενος και συνδεμένος με την μαγεία και τον εσωτερισμό αυτός τομέας, είχε τρομερό δυναμικό και παρουσίαζε καταπληκτικές δυνατότητες.
Δεν είναι μόνο το ότι σε ένα συνειδητό όνειρο τα πάντα φαίνονται πιο έντονα, τα χρώματα πιο ζωντανά και η ονειρική εμπειρία είναι κατά πολύ πλουσιότερη από τα κοινά όνειρα. Τα συνειδητά όνειρα έχουν μια ιδιαίτερη ποιότητα πού μένει χαραγμένη για πάντα στην μνήμη αυτών πού τα βιώνουν. Μικρές στιγμές συνειδητότητας μέσα στο όνειρο ίσως έχουμε βιώσει όλοι μας, σε κάποια περίοδο της ζωής μας. Είναι μια στιγμή όπου αποκτάμε επίγνωση ότι αυτό πού μας συμβαίνει είναι ένα όνειρο, μια στιγμή όπου ο ονειρευόμενος γνωρίζει απόλυτα ότι ονειρεύεται. Αυτό είναι το συνειδητό όνειρο. Αυτή η στιγμή, όπως λένε οι αρχαιότερες εσωτερικές παραδόσεις και επιβεβαιώνουν οι σύγχρονες επιστημονικές έρευνες, μπορεί να επεκταθεί και να καλλιεργηθεί έτσι η δυνατότητα να αποκτάμε με την θέλησή μας έλεγχο στα όνειρά μας.
Η εμπειρία αυτή είναι συγκλονιστική και μπορεί να επηρεάσει ακόμα και τον συνηθισμένο κόσμο της εγρήγορσης, να φέρει αλλαγές στον τρόπο πού βιώνουμε τον εαυτό μας και το περιβάλλον μέσα στο οποίο ζούμε. Σε ένα συνειδητό όνειρο μπορούμε να ξεπεράσουμε τους φραγμούς και τις αναστολές του συνηθισμένου μας εαυτού, να καταπολεμήσουμε τους φόβους πού στόχος τους είναι να παρεμποδίσουν την εσωτερική μας εξέλιξη, την πνευματική μας ανάπτυξη και την ολοκλήρωση μας σαν ανθρώπινα όντα.
Στο συνειδητό ονείρεμα, μας δίνεται η ευκαιρία να κατανοήσουμε και να συνειδητοποιήσουμε κάτι για τον εαυτό μας, πού μπορούμε να εφαρμόζουμε και στην καθημερινή μας ζωή. Ας υποθέσουμε, για παράδειγμα, πώς ονειρεύεστε και κάποιος ή κάτι σας καταδιώκει και εσείς προσπαθείτε να τρέξετε μακριά του. Ξαφνικά όμως, συνειδητοποιείτε ότι αυτό είναι ένα όνειρο, η συνείδησή σας ¨ξυπνάει¨ και καταλαβαίνετε ότι ονειρεύεστε. Σε αυτό ακριβώς το σημείο, σύμφωνα με τον Λεμπέρζ, υπάρχουν μπροστά σας δύο επιλογές πού, στο κανονικό όνειρο, δεν υπάρχουν: ή θα συνεχίσετε να προσπαθείτε να απομακρυνθείτε από τον διώκτη σας ή θα γυρίσετε να τον αντιμετωπίσετε, οπλισμένοι με την γνώση ότι αυτό πού σας κυνηγάει δεν είναι τίποτα άλλο από ένα κατασκεύασμα του ίδιου σας του εαυτού, μια ονειρική εικόνα πού δεν μπορεί να έχει καμία επίπτωση επάνω σας. Μπορείτε να γελάσετε μαζί του, να το εξαφανίσετε ή να το μετατρέψετε σε σύμμαχο ή σε κάτι άκακο.
Αυτή ακριβώς η συνειδητοποίηση είναι μια απελευθέρωση από τον φόβο, μια βαθιά ψυχοθεραπευτική, απελευθερωτική και ανακουφιστική εμπειρία. Μπορεί ίσως να ανακαλύψετε ότι υπάρχει μέσα σας ένα κομμάτι του εαυτού σας πού χρειάζεται βοήθεια, και όταν ξυπνήσετε θα έχετε μαζί σας, σε μικρό ή μεγαλύτερο βαθμό ανάλογα με τον χαρακτήρα και την ένταση του ονείρου, την επίγνωση αλλά και την δύναμη να παλέψετε με τα εμπόδια πού σας στερούν την ψυχοσωματική σας ισορροπία και την εσωτερική σας γαλήνη και ηρεμία.
Ας δούμε λοιπόν συνοπτικά μερικές από τις άμεσες συνέπειες του να ονειρευόμαστε συνειδητά:
- Ψυχοσωματική Υγεία και Ισορροπία
Όπως είναι γνωστό σήμερα, τα όνειρα αντανακλούν την ψυχολογική, φυσιολογική και συνειδησιακή κατάσταση του ονειρευόμενου. Με άλλα λόγια, είναι ο καθρέπτης της ζωής μας. Αν είμαστε ικανοποιημένοι από την ζωή και δεν αντιμετωπίζουμε κανένα πρόβλημα, σε προσωπικό, οικονομικό ή επαγγελματικό επίπεδο, τότε μάλλον τα όνειρά μας θα είναι κατά το πλείστον γαλήνια, πλούσια σε πνευματικό περιεχόμενο και ανακουφιστικά για τον νου. Αυτή όμως η κατάσταση είναι ουτοπική. Κάθε μέρα ο νούς μας χαρακώνεται από το άγχος, τις φοβίες μας και τις ανασφάλειές μας. Γνωρίζουμε ότι λύνοντας κάποια προβλήματα στην καθημερινότητα, η ανακούφιση αντανακλάται στα όνειρα και έτσι η ποιότητά τους βελτιώνεται. Συμβαίνει όμως και το αντίστροφο. Όπως ένα άσχημο όνειρο μπορεί να χρωματίσει την διάθεση μας όλη την επόμενη ημέρα ή ημέρες, ένα απελευθερωτικό όνειρο μπορεί να μας δώσει την δύναμη, το κουράγιο, αλλά και την καθοδήγηση που χρειαζόμαστε για να αντιμετωπίσουμε ένα καθημερινό πρόβλημα ή ένα πρόβλημα σε μια σχέσή μας. Ουσιαστικά το συνειδητό ονείρεμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν εργαλείο για να καλυτερέψουμε την ζωή μας μέσα από τα όνειρά μας. Όχι μόνο είναι ένας τρόπος για την ψυχολογική μας ισορροπία, αλλά και για την βελτίωση της υγείας μας.
Έχουν παρατηρηθεί ακόμα και ιάσεις ασθενειών, πού πρώτα γιατρεύτηκαν στο επίπεδο του συνειδητού ονειρέματος! Η ψυχίατρος Πατρίτσια Γκάρφιλντ έχει αναπτύξει μια θεραπευτική μέθοδο πού βασίζεται στο συνειδητό ονείρεμα και την παραλληλίζει με την χρήση του δημιουργικού οραματισμού και της προσευχής στο ¨ξύπνημα¨ των θεραπευτικών δυνάμεων του ίδιου μας του οργανισμού.
- Αυτογνωσία και Αύξηση της Συνειδητότητας
Ζώντας συνειδητά στα όνειρά μας, πλουτίζουμε σε μεγάλο βαθμό το φάσμα των εμπειριών μας. Η αντίληψή μας για τον εαυτό μας και για τους άλλους ανθρώπους πλαταίνει και γίνεται πιο βαθιά. Μπορούμε συνειδητά να ξεπεράσουμε τους περιορισμούς της λογικής μας και να ζήσουμε την αναζωογονητική εμπειρία της ικανοποίησης κρυφών επιθυμιών. Στο συνειδητό όνειρο μπορούμε να επισκεφτούμε μέρη πού δεν έχουμε ξαναδεί, να ζήσουμε περιπέτειες, να συναντήσουμε αγαπημένα πρόσωπα πού έχουν χαθεί. Μπορούμε να φτιάξουμε το σκηνικό σύμφωνα με την θέλησή μας, να συναντήσουμε αγίους και αγγέλους, να ζητήσουμε καθοδήγηση. Μπορούμε να γίνουμε ήρωες, να πολλαπλασιαστούμε σε χιλιάδες αντίγραφα, να προκαλέσουμε τον κόσμο της λογικής και του ορθολογισμού. Τα όνειρα, όπως είπε ο Φρόυντ, είναι ο βασιλικός δρόμος για το υποσυνείδητο. Μαθαίνοντας να βαδίζουμε συνειδητά σε αυτόν τον δρόμο συμφιλιώνουμε το συνειδητό και τον υποσυνείδητο νου και αποκτούμε πρόσβαση στις δυνάμεις και στις δυνατότητες πού βρίσκονται κρυμμένες μέσα μας. Η συνείδησή μας μπορεί να βιώσει εκστατικές καταστάσεις διαύγειας, μακαριότητας και κενότητας πού διαφορετικά είναι προσβάσιμες μόνο στα βαθύτερα επίπεδα πνευματικών πρακτικών και ασκήσεων, όπως ο διαλογισμός.
- Πλήρη Εκμετάλλευση των Χρήσιμων Πληροφοριών των Ονείρων
Τα όνειρα αποτελούσαν πάντα μια πολύτιμη πηγή έμπνευσης για καλλιτέχνες, επιστήμονες, ερευνητές, συγγραφείς. Είναι ατέλειωτος ο κατάλογος των εφευρέσεων και των ανακαλύψεων πού έχουν βασιστεί σε πληροφορίες πού αποκτήθηκαν από όνειρα. Ο Λεμπερζέ απέδειξε ότι μπορούμε συνειδητά να θέτουμε συγκεκριμένα ερωτήματα στα όνειρα και να παίρνουμε τις απαντήσεις. Αυτή η πλευρά του συνειδητού ονειρέματος είναι ίσως και από τις πιο συναρπαστικές και πρακτικές εφαρμογές του συνειδητού ελέγχου των ονείρων.
Η Άλλη Όψη του Καθρέπτη
Υπάρχουν πολλοί λόγοι για να κάνει κάποιος την προσπάθεια να αναπτύξει την ικανότητα του να ονειρεύεται συνειδητά, είτε για να εισχωρήσει στις κρυμμένες ψυχικές του ικανότητες ή απλά για να περνάει ευχάριστα τις ώρες πού κοιμάται. Το μέτρο της εσωτερικής του εξέλιξης, της πνευματικής του ανάπτυξης και των προσπαθειών του θα δώσει το μέτρο των αποτελεσμάτων. Στην ουσία πρόκειται για μια εσωτερική πορεία αυτογνωσίας και, σαν τέτοια, περικλείει τα αδιέξοδα, τις παγίδες, αλλά και τους κινδύνους της.
Η αλήθεια είναι ότι ενώ υπάρχουν πολλές ασκήσεις και τεχνικές, σύγχρονες ή αρχαίες, διαφορετικών πολιτισμικών παραδόσεων, δεν μπορεί ποτέ να δοθεί εγγύηση για το αποτέλεσμα. Το να ασκείσαι στο συνειδητό ονείρεμα δεν είναι το ίδιο με το να ασκείς π.χ. το μυικό σου σύστημα. Κάποιος μπορεί να δοκιμάζει μια τεχνική για εβδομάδες ή για μήνες και να μην έχει αποτέλεσμα, ενώ ξαφνικά, σε ανύποπτο χρόνο, να έχει αρκετές συγκλονιστικές εμπειρίες συνειδητού ονειρέματος σε ένα και μόνο βράδυ. Μπορεί να επιτύχει συνειδητότητα μέσα στο όνειρο, αλλά αυτό ακριβώς το γεγονός να τον ξυπνήσει αμέσως.
Ένα άλλο πρόβλημα πού, σε ένα άλλο επίπεδο, μπορεί να συναντήσει ένας ονειροναύτης, είναι ότι η ικανοποίηση των ενδόμυχων επιθυμιών στο ονειρικό πεδίο μπορεί να γίνει μια παγίδα πού να του γίνει τόσο έμμονη ιδέα, σε βαθμό πού να σταματάει την δυνατότητά του για εσωτερική εξέλιξη. Ο ίδιος ο δημιουργός και η πηγή των ονείρων, το υποσυνείδητο, βρίσκεται μακριά από την επικράτεια πού εξουσιάζει η λογική και πολλές φορές μπορεί να αντιδράσει περίεργα σε μια ¨απαίτηση¨ να συνεργαστεί.
Τα όνειρα περιέχουν σημαντικά μηνύματα πού μπορούν να μας βοηθήσουν, να μας προειδοποιήσουν, να μας ενθαρρύνουν και να μας προστατέψουν. Υπάρχουν όμως και όνειρα πού μπορούν να ταράξουν τον συναισθηματικό μας κόσμο, να μας αναστατώσουν και, σε κάποιες σπάνιες περιπτώσεις, να μας οδηγήσουν σε σοκ ή σε παράκρουση. Έτσι, η προσπάθεια για συνειδητό ονείρεμα μπορεί να ενέχει κινδύνους για ένα ψυχικά ασταθές άτομο, από την στιγμή πού η επέμβαση και η ανάγκη κυριαρχίας στις ονειρικές καταστάσεις γίνεται έμμονη ιδέα. Το ζητούμενο πάντα πρέπει να είναι η ψυχοσωματική ισορροπία και η πνευματική ανάπτυξη, και φυσικά, ο άνθρωπος δεν γεννήθηκε με την δυνατότητα να επεμβαίνει συνεχώς στην ονειρική του κατάσταση. Η προσπάθεια για συνεχή επέμβαση δεν αφήνει το υποσυνείδητο να εκφραστεί σε ένα πεδίο πού δικαιωματικά του ανήκει από την φύση. Η αίσθηση του μέτρου και η σύνεση πρέπει πάντα να συνοδεύει την θέληση για κυριαρχία πάνω στις δυνάμεις πού κρύβουμε μέσα μας.
Ταξιδεύοντας στο Όνειρο
Όπως και σε κάθε εργασία πού σχετίζεται με τα όνειρα, το να προκαλέσει κανείς ένα συνειδητό ονείρεμα απαιτεί θέληση, συνέπεια στην προσπάθεια και υπομονή. Μπορεί μια τεχνική να μην ¨δουλεύει¨ για σας, και βδομάδες προσπάθειας δεν σημαίνει ότι πλησιάζετε τον στόχο σας. Χρειάζεται να υπάρχει μέσα σας μια στάση πειραματισμού, παιχνιδίσματος, σαν να μην ενδιαφέρεστε πραγματικά για το αποτέλεσμα, αλλά το κάνετε για χάρη του ίδιας της προσπάθειας.
Μια από τις πιο βοηθητικές τεχνικές είναι και ο διαλογισμός. Υπάρχουν πολλές παραλλαγές του, αλλά η αρχή πού διέπει όλες είναι η χαλάρωση και η συγκέντρωση του νού σε ένα συγκεκριμένο σημείο εστίασης. Ο νούς κρατιέται προσηλωμένος σε ένα αντικείμενο συγκέντρωσης, πού μπορεί να είναι η αναπνοή, ένα μάντρα διαλογισμού, ένας οραματισμός ή μια συγκεκριμένη ιδέα, όπως η κενότητα της ύπαρξης. Μέσα από την καθημερινή, συνεπή εξάσκηση ο νούς γίνεται πιο ήρεμος και γαλήνιος, αποκτά περισσότερη συνειδητότητα για τον ίδιο και συνεπώς μπορεί να αναγνωρίζει καθαρότερα και με περισσότερη ενάργεια τις καταστάσεις πού συμβαίνουν μέσα μας.
Οι αυξημένες ικανότητες προσοχής και συγκέντρωσης πού έρχονται από την καθημερινή εξάσκηση του διαλογισμού βοηθούν και σε μια δεύτερη τεχνική, πού είναι το να εκπαιδεύσει κάποιος τον εαυτό του να αναγνωρίζει τις ανωμαλίες και τις παραδοξότητες μέσα σε ένα όνειρο και αυτό να τον κάνει αυτόματα συνειδητό μέσα σε αυτό. Έτσι, βλέποντας ή βιώνοντας κάτι πού δεν μπορεί να γίνει στην πραγματικότητα- μια ηλεκτρική συσκευή πού λειτουργεί περίεργα, μόλις αρχίζετε να αιωρείστε, συναντάτε ένα πρόσωπο πού γνωρίζετε ότι είναι πεθαμένο-, αυτόματα περνάτε σε συνειδητό ονείρεμα. Αυτό δεν είναι και τόσο εύκολο όσο ίσως φαίνεται. Η εγρήγορση πού χρειάζεται για να αναγνωριστεί η παραδοξότητα στα ονειρικά γεγονότα μπορεί να φαίνεται εύκολη για την φαντασία μας, όταν είμαστε ξύπνιοι. Όταν ονειρευόμαστε όμως δεχόμαστε εύκολα και χωρίς να τα αμφισβητούμε τα πιο παράξενα και παράλογα πράγματα. Για να ονειρευτούμε συνειδητά λοιπόν, χρειάζεται να μεταφέρουμε στο όνειρο ένα μέρος της καθημερινής μας εγρήγορσης.
Για να αποκτηθεί μια τέτοια ικανότητα, καλό θα είναι να αναρωτιόμαστε περιοδικά ,κατά την διάρκεια της ημέρας, της συνηθισμένης εγρήγορσης, αν αυτό πού βιώνουμε εκείνη την στιγμή είναι ένα όνειρο ή η πραγματικότητα. Πώς ξέρουμε ότι δεν ονειρευόμαστε; Πώς μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι αυτή την στιγμή είμαστε ξύπνιοι και δεν βρισκόμαστε στο κρεβάτι μας, ονειρευόμενοι ότι είμαστε σε εγρήγορση; Επίσης πολύ καλό είναι, όταν ζούμε ένα γεγονός ή κάνουμε μία πράξη, να αναρωτηθούμε τι θα σήμαινε αυτό, αν το κάναμε στο όνειρό μας. Είμαι στο κομμωτήριο, για παράδειγμα, και η κομμώτρια κόβει τα μαλλιά μου. Τι θα σήμαινε αυτό, πως θα ερμηνευόταν, αν ήταν κάτι πού συνέβαινε σε ένα όνειρο; Μαθαίνοντας τον νου να δουλεύει με τέτοιο τρόπο, γίνεται πιο εύκολο, κατά την διάρκεια ενός ονείρου, να τραβήξουμε την προσοχή στο πώς αντιλαμβανόμαστε την φύση των γεγονότων γύρω μας και, κατά συνέπεια, μπορούμε πιο εύκολα να συνειδητοποιήσουμε ότι ονειρευόμαστε.
Μια άλλη τεχνική είναι να θέσετε σαν στόχο να εκτελέσετε μια συγκεκριμένη πράξη στο όνειρό σας. Ο Γεώργιος Γκουρτζίεφ, ο μεγάλος αυτός, ελληνικής καταγωγής, πνευματικός δάσκαλος, έχει δώσει την εξής, πολύ απλή, άσκηση. Κατά την διάρκεια της ημέρας, παρατηρούμε σκόπιμα και αρκετές φορές, τα χέρια μας. Μόλις τα παρατηρήσουμε, κλείνουμε τα μάτια και τα οραματιζόμαστε με το εσωτερικό μάτι του νου, κάτι πού επαναλαμβάνουμε πολλές φορές. Όταν ξαπλώσουμε και περιμένουμε να μας πάρει ο ύπνος, θυμόμαστε τι κάναμε κατά την διάρκεια της ημέρας, και ξαναφέρνουμε στον νου τα χέρια μας. Προσπαθούμε να πάρουμε την εικόνα τους στον ύπνο μας, και λέμε στον εαυτό μας ότι μόλις τα ξαναδούμε, θα ξέρουμε ότι ονειρευόμαστε. Μια σχεδόν παρόμοια άσκηση, με την παρατήρηση των χεριών, είχε δώσει και ο Δον Χουάν στον Κάρλος Καστανιέντα, για να αποκτήσει συνείδηση του ονειρικού του σώματος.
Η Μέθοδος M.I.L.D.
Ίσως η πιο αποτελεσματική μέθοδος για την πρόκληση συνειδητών ονείρων πού μπορεί να εφαρμόσει με επιτυχία ένας σύγχρονος άνθρωπος του Δυτικού κόσμου, είναι αυτή πού έχει επινοήσει και αναπτύξει ο Στέφεν Λεμπέρζ. Την ονόμασε Mnemonic Induction of Lucid Dreams ( M.I.L.D), πού στα ελληνικά μπορεί να αποδοθεί σαν Μνημονική Επαγωγή Συνειδητών Ονείρων. Είναι μια ολόκληρη σειρά ασκήσεων για πρόκληση συνειδητών ονείρων και έλεγχο του ονειρικού ελέγχου, πού βασίζεται σε μια πολύ απλή ικανότητά μας. Την ικανότητα να θυμόμαστε κάποια πράγματα, αν έχουμε την θέληση να το κάνουμε, όπως λέμε π.χ. ¨να θυμηθώ να πάρω αλάτι από το σούπερ μάρκετ¨. Επίσης βασίζεται στην παρατήρηση ότι θυμόμαστε κάποια πράγματα πιο εύκολα, αν τα συνδυάσουμε με άλλα, όπως κάνουμε π.χ. όταν γυρνάμε ανάποδα το δαχτυλίδι μας για να μας θυμίσει να ρίξουμε το γράμμα στο ταχυδρομείο. Δημιουργούμε δηλαδή μια νοητική σύνδεση, μια γέφυρα, μεταξύ δύο πραγμάτων, όπου η θέα ή η ανάμνηση του ενός μας φέρνει αυτόματα στο νου και το άλλο.
Η μέθοδος περιλαμβάνει πολλές ασκήσεις για διαφορετικούς σκοπούς, όπως αλλαγή του ονειρικού σκηνικού, συνειδητό πέταγμα, πρόκληση συνειδητών ονείρων, λύση προβλημάτων στο συνειδητό όνειρο κ.α. Όμως η βάση της μεθόδου είναι πολύ απλή και το κλειδί βρίσκεται σε μια υποβολή πού δίνουμε στον εαυτό μας και συνοψίζεται στην εξής φράση:
” Την επόμενη φορά πού θα ονειρευτώ, θέλω να αναγνωρίσω το γεγονός (ή να συνειδητοποιήσω ότι) ονειρεύομαι.” Δεν αρκεί απλώς να επαναλάβουμε την φράση αρκετές φορές, αλλά να πείσουμε πραγματικά τον εαυτό μας ότι είμαστε αποφασισμένοι και έχουμε την πρόθεση να ξυπνήσουμε μέσα στο όνειρό μας.
Τα τέσσερα βασικά σημεία της μεθόδου είναι τα εξής:
1. Ξυπνάμε μια ώρα περίπου νωρίτερα απ΄ ότι συνηθίζουμε να σηκωνόμαστε το πρωί και προσπαθούμε να επαναφέρουμε στην μνήμη μας, όσο το δυνατόν πιο ζωντανά, το όνειρο πού μόλις βλέπαμε. Αν δεν το καταφέρουμε την πρώτη νύχτα, προσπαθούμε την επομένη δέκα λεπτά αργότερα ή νωρίτερα. Ο στόχος είναι να ξυπνήσουμε σε μια περίοδο REM, όταν βλέπουμε όνειρο, και να μπορούμε εύκολα να θυμηθούμε λεπτομέρειες.
2. Ενώ είμαστε ακόμα ξαπλωμένοι και περιμένουμε να μας πάρει ξανά ο ύπνος, πρέπει να πούμε στον εαυτό μας την συγκεκριμένη φράση, βεβαιώνοντας την πρόθεσή μας να θυμηθούμε να αναγνωρίσουμε την επόμενη φορά ότι ονειρευόμαστε.
3. Οραματιζόμαστε τον εαυτό μας να επιστρέφει ξανά στο όνειρο πού μόλις είχαμε, μόνο πού αυτή την φορά τον βλέπουμε να συνειδητοποιεί ότι ονειρεύεται. Εκεί μπορεί να οραματιστούμε επίσης ότι εκτελούμε μια συγκεκριμένη πράξη, όπως το να δούμε τα χέρια μας ή να σηκωθούμε από έδαφος για να πετάξουμε.
4. Επαναλαμβάνουμε πολλές φορές τα στάδια 2 και 3 μέχρι να νοιώσουμε ότι η πρόθεσή μας να είμαστε συνειδητοί έχει εστιαστεί με καθαρότητα ή μέχρι να μας πάρει ο ύπνος.
Αν όλα πάνε καλά, θα βρεθείτε συνειδητά σε ένα όνειρο πού δεν είναι αναγκαίο να μοιάζει με το προηγούμενο. Η μέθοδος απαιτεί κάποια επιμονή και σταθερότητα στην εξάσκησή της, αλλά μπορεί να φέρει χειροπιαστά αποτελέσματα σε λίγο σχετικά χρόνο…
Πηγές
Stephen LaBerge, Ph.D. & Howard Rheingold: Exploring the World of Lucid Dreaming.- Ballantine Books – 1990.
Garfield Patricia : The Healing Power of Dreams- Simon and Schuster, New York 1991.
Ευαγγελόπουλος Δημήτρης: Το Συνειδητό Ονείρεμα- Εκδόσεις Έσοπτρον 1998
Green, C.E.: Lucid Dreams- Hamish Hamilton 1968
metafysiko.gr
