ολα αυτά τα χρόνια η πιο βαθιές και εσωτερικές μελέτες και απόψεις του Newton έμειναν στην αφάνεια, καθώς φαίνεται ότι δεν ταίριαζαν με τις επιστημονικές απόψεις της σύγχρονης σκέψης. ομως, ήδη απ’ το 1998 έχει ξεκινήσει το σχέδιο παρουσίασης στο διαδίκτυο του συνόλου του έργου του. σχέδιο, το οποίο χρειάζεται γύρω στα 20 χρόνια για να ολοκληρωθεί, δεδομένου ότι το μέγεθός του δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητο, όπως καθόλου ευκαταφρόνητη δεν είναι και η χρηματοδότηση του σχεδίου, η οποία ανέρχεται σε 800.000 δολάρια. περισσότερες λεπτομέρειες για το σχέδιο του οποίου ηγείται ο Καναδός ιστορικός Stephen Snobelen, μπορείτε να βρείτε στη διεύθυνση http://www.newtonproject.ic.ac.uk.
Ας δούμε όμως μερικές από τις λιγότερο γνωστές πτυχές του Newton.
οσο κι αν φαίνεται περίεργο, τον περισσότερο χρόνο του τον αφιέρωσε στα θεολογικά του συγγράμματα, από τα οποία ξεχωρίζουν τα χειρόγραφά του για την «αποκάλυψη» του ιωάννη, όπως αυτά για την «πόρνη της Βαβυλώνας» και τα τέρατα με τα δύο ή τα δέκα κέρατα, όπως αναφέρει ο καθηγητής Iliffe. μάλιστα ο κ. Iliffe αντικρούει κατηγορηματικά την άποψη που ήθελε τον Newton να συγγράφει τις θεολογικές του απόψεις στα βαθιά γεράματά του και πάσχοντας από γεροντική άνοια.
βλέποντας αναλυτικά τις θεολογικές απόψεις του Newton, θα τις βρει κανείς αρκετά αντι-καθολικές, ενώ παράλληλα φαίνεται εμμένει να αναφέρεται στον «ενα και μοναδικό πατέρα Θεό» απορρίπτοντας το δόγμα της αγ. τριάδας. επίσης ασκεί αυστηρή κριτική στη πρώιμη εκκλησιαστική ιστορία (μεταξύ 3ου και 5ου αιώνα), κατά την οποία θεωρεί ότι ο Χριστιανισμός έχασε τις βάσεις του.
πολύ πιθανόν αυτές οι «επικίνδυνες» απόψεις του να έκαναν κάποιους να υποστηρίξουν την κατάσταση «γεροντικής άνοιας» του συγγραφέα. πάντως σίγουρα αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ο αγγλος επιστήμονας και φιλόσοφος δεν επιδείκνυε το έργο του στο ευρύ κοινό, αλλά φρόντιζε να το κρατάει μυστικό, διακινώντας τις απόψεις του σε πολύ κλειστούς κύκλους στην αγγλία ή έξω από αυτήν. παράδειγμα, ένας χρονολογικός χάρτης των γεγονότων της «αποκάλυψης» που έστειλε στον συμπατριώτη του φιλόσοφο John Locke.
οπως εξάλλου τονίζει ο καθηγητής Snobelen, ο τρόπος γραφής του Newton είναι καταπληκτικός, αποκαλύπτοντας τις απόψεις του σε επίπεδα: ένα πρώτο, επιφανειακό επίπεδο είναι φανερό σε όλους, αλλά στα μάτια ενός «μυημένου» αποκαλύπτεται ένα βαθύτερο επίπεδο γνώσης. Αυτό το σύστημα κάνει τον κ. Snobelen να παραλληλίζει τον Newton με τον πυθαγόρα ως προς τον τρόπο μετάδοσης της γνώσης.
πάνω από όλα, μέσα από την παρουσίαση του συνόλου του έργου του Newton φαίνεται ότι το να τον χαρακτηρίσουμε απλά «επιστήμονα» είναι «λίγο» αν όχι ανακριβές. στην πραγματικότητα ο Newton ήταν ένας «φυσικός φιλόσοφος», ένας διανοητής που πάσχισε να ανακαλύψει τα μυστικά της φύσης, χωρίς να διαχωρίζει τον άνθρωπο και τηφύση, από τον θεό – όπως κάνει σε γενικές γραμμές η επιστήμη των τελευταίων αιώνων. οπως υποστηρίζει και ο καθηγητής Iliffe: «Ο Newton πίστευε ότι το να ασχολείται με τη φυσική φιλοσοφία ήταν μια θρησκευτική πράξη».
οντως, το φάσμα των ενασχολήσεών του ταιριάζει περισσότερο με αυτό των προσωκρατικών φιλοσόφων και καθόλου με αυτό ενός σύγχρονου «επιστήμονα», αποκαλύπτοντας έτσι και τις ρίζες και το αληθινό νόημα των όρων «φιλοσοφία» και «επιστήμη». με άλλα λόγια η φιλοσοφία για τον Newton δεν ήταν ακόμα μία – θεωρητική – επιστήμη, αλλά η ίδια η αναζήτηση της σοφίας, που αγκαλιάζει και συνθέτει κάθε ακτίνα του ανθρώπινου πνεύματος, όπως η επιστήμη και η θρησκεία.
αυτό είναι κάτι με το οποίο παλεύουν – για να το κατανοήσουν ή να το ανασκευάσουν – οι «λογικοί», αλλά μονόπλευροι διανοούμενοι της εποχής μας. ισως περισσότερα για αυτό να καταλάβουμε καθώς θα βλέπουμε να συμπληρώνεται σιγά – σιγά στο διαδίκτυο το παζλ του έργου του Isaac Newton.
